Branża motoryzacyjna – czas na strategiczne decyzje

Europejski sektor motoryzacyjny stoi dziś w obliczu istotnych wyzwań strukturalnych – od napięć geopolitycznych i nowych barier celnych, przez trudności logistyczne, po rosnącą presję ze strony konkurencyjnych producentów spoza Europy, a zwłaszcza z Chin. Wszystko to wymusza na firmach potrzebę redefinicji modeli operacyjnych i zwiększenia elastyczności biznesowej.
W odpowiedzi na te zmiany obserwujemy wyraźny trend relokacji produkcji bliżej kluczowych rynków zbytu – m.in. do krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Polska, dysponując rozbudowaną infrastrukturą przemysłową, silnym zapleczem inżynieryjnym i strategiczną lokalizacją, ma potencjał, by stać się kluczowym ogniwem nowego łańcucha wartości w europejskim przemyśle motoryzacyjnym.
Warunkiem wykorzystania tej szansy jest jednak szybka adaptacja do nowego otoczenia rynkowego – zarówno w obszarze organizacji produkcji, jak i zarządzania cyklem życia produktu (PLM). To właśnie nowoczesne systemy PLM pozwalają firmom projektować, rozwijać i dostarczać produkty szybciej, taniej i o wyższej jakości – z pełną kontrolą nad procesem i danymi w całym cyklu życia pojazdu.
Polska od lat jest filarem europejskiej motoryzacji, produkując komponenty i pojazdy warte miliardy złotych. Sektor ten pozostaje także jednym z kluczowych dla polskiej gospodarki, generując znaczny udział w zatrudnieniu i PKB. Jednak wydarzenia na globalnej scenie mają swoje odzwierciedlenie w wynikach rodzimej branży. Zgodnie z danymi AutomotiveSuppliers.pl, w 2024 r. całkowita wartość produkcji sprzedanej w sektorze motoryzacyjnym w Polsce wyniosła 223,3 mld zł, co oznacza spadek o 0,7% w porównaniu z rekordowym 2023 rokiem.
Wyzwania takie jak zawirowania handlowe, zaostrzenie norm emisji CO2, rosnące koszty energii i surowców stawiają sektor automotive przed koniecznością szybkiej adaptacji. Raport Capgemini „The Resurgence of Manufacturing” pokazuje, że aż 93% dyrektorów w przemyśle obawia się rosnących ceł i ich wpływu na dostęp do rynków. Ponad połowa badanych (54%) wskazuje, że wyższe cła przyspieszają działania na rzecz reshoringu (przeniesienie produkcji z dalekiego kraju bliżej swojej siedziby) i reindustrializacji (działania charakterze strategicznym podejmowane w celu wzmocnienia i ożywienia sektora przemysłowego).
– Wielu producentów w Polsce zdaje sobie dziś sprawę, że dalsze konkurowanie wyłącznie ceną lub lokalizacją nie wystarczy. Coraz częściej to właśnie szybkość wdrażania innowacji, zarządzanie wiedzą o produkcie i integracja danych w całym cyklu życia wyrobu decydują o przewadze. Dlatego coraz więcej firm intensyfikuje działania na rzecz realnej cyfrowej transformacji – a systemy PLM stają się jej fundamentem — Marek Cendrowicz, Architekt Rozwiązań PLM, Transition Technologies PSC.
Bliżej znaczy bezpieczniej
W ciągu ostatniego roku tempo relokacji produkcji i łańcuchów dostaw wyraźnie przyspieszyło. W badaniu Capgemini aż 56% firm zainwestowało w nearshoring (przeniesienie produkcji lub innych operacji do kraju w tym samym kręgu kulturowym) lub łączy reshoring w porównaniu do 42% w 2023 r. Prognozy na najbliższe trzy lata przewidują, że operacje onshore (outsourcing na terenie jednego państwa) będą stanowiły łącznie ponad 70 proc. całkowitej zdolności produkcyjnej.
Coraz większą popularność zdobywa także friendshoring (przenoszenie produkcji do krajów o podobnych wartościach i bliskich partnerstwach politycznych) - aż 73% firm planuje tę strategię, co ma zmniejszyć zależność od Chin. Dziś już 82% przedsiębiorstw ogranicza relacje z tym rynkiem, wobec 58% rok wcześniej. To otwiera Polsce możliwości jako alternatywnego centrum produkcyjnego.
– Inwestycje w cyfryzację przemysłu i rozwój Przemysłu 4.0 należy traktować jako inwestycję, a nie koszt – podkreśla Marek Cendrowicz i dodaje: – Nowoczesne parki maszynowe, wykorzystujące rozwiązania IoT i zaawansowane systemy są dziś niezbędne, by zachować elastyczność i bezpieczeństwo działania w globalnym środowisku. Firmy rozumieją, że wsparcie pracowników na każdym etapie – od projektowania przez produkcję i logistykę, po utylizację – pozwala na zwiększenie efektywności i konkurencyjności.
Potwierdzają to badania: 62% przedsiębiorstw modernizuje zakłady, czyniąc je „inteligentnymi”, a ponad połowa już osiągnęła oszczędności kosztowe przekraczające 20%, dzięki wdrożeniom nowoczesnych technologii.
>>Zobacz więcej o PLM w motoryzacji<<
PLM – kompetencje przyszłości
Systemy PLM (Product Lifecycle Management) to jedno z kluczowych narzędzi wspierających zarządzanie cyklem życia produktu – od etapu koncepcji, przez projektowanie, produkcję, aż po serwis i wycofanie z rynku. W dobie rosnącej złożoności produktów i globalnej konkurencji skuteczne zarządzanie informacją produktową staje się jedną z najważniejszych kompetencji przyszłości firm, decydującą o ich innowacyjności, elastyczności i zdolności do szybkiego reagowania na zmiany rynkowe.
Dobrze wdrożony system PLM to nie tylko narzędzie, ale strategiczny fundament dla firm, które chcą skutecznie przejść przez proces cyfrowej transformacji. W branży motoryzacyjnej, gdzie złożoność produktów i tempo zmian są wyjątkowo wysokie, kluczowe korzyści to przede wszystkim:
- Spójność danych i lepsza kontrola nad cyklem życia produktu – co przekłada się na większą przewidywalność, mniejsze ryzyko błędów i lepsze decyzje inżynieryjne.
- Efektywna współpraca zespołów rozproszonych geograficznie oraz szybsze wdrażanie zmian – szczególnie istotne w kontekście reshoringu i budowania lokalnych łańcuchów dostaw.
- Redukcja kosztów i przyspieszenie procesów rozwojowych, dzięki automatyzacji i lepszemu zarządzaniu wiedzą o produkcie.
- Większa elastyczność operacyjna, umożliwiająca szybką reakcję na zmiany rynkowe, regulacyjne czy technologiczne.
- Wsparcie w spełnianiu rosnących wymagań prawnych i branżowych – zarówno w obszarze jakości, jak i zrównoważonego rozwoju.
– Firmy produkcyjne coraz częściej szukają realnych sposobów na zwiększenie efektywności operacyjnej. PLM dostarcza konkretne narzędzia, które pozwalają szybciej reagować na zmiany, lepiej zarządzać złożonością produktów i skutecznie ograniczać ryzyko – mówi Marek Cendrowicz.
Nowy wymiar zarządzania cyklem życia produktu
W dobie cyfrowej transformacji rośnie znaczenie rozwiązań PLM opartych na chmurze, które gwarantują centralny dostęp do współdzielonych danych i treści z poziomu jednego narzędzia. Systemy PLM pozwalają na elastyczne zarządzanie dostępem do projektów i folderów w dynamicznie skalowalnej infrastrukturze, dopasowanej do zmieniających się wymagań biznesowych. Współdzielenie konfiguracji produktów z większymi zespołami oraz partnerami ułatwia i przyspiesza pracę w globalnej sieci produkcyjnej.
Migracja systemów PLM do chmury umożliwia znaczne uproszczenie i optymalizację struktury IT, tworząc solidne podstawy dla dalszej cyfrowej transformacji przedsiębiorstw.
Przykładem skutecznej migracji do chmury jest firma SEG Automotive, która po wyodrębnieniu się z dużej korporacji mogła dzięki temu bez zakłóceń kontynuować autonomiczną działalność. Korzystanie z chmurowych usług TT PSC w zakresie utrzymania, zarządzania i wsparcia systemu PLM pozwoliło jej zoptymalizować zarządzanie zasobami ludzkimi, a dzięki temu specjaliści mogą koncentrować się na kluczowych obszarach biznesowych.
Grupa Piaggio, a w szczególności marka Aprilia, wykorzystuje system PLM jako część większego projektu cyfrowej transformacji. Dotychczas Aprilia zmagała się z rozproszonymi danymi prototypowymi przechowywanymi na lokalnych serwerach, co utrudniało bezpieczną i efektywną wymianę wiedzy. Wdrożenie systemu PLM pozwoliło na zebranie wszystkich danych w jednym miejscu i usprawnienie zarządzania rozwojem motocykli, silników oraz komponentów. Kluczowe było także efektywne dzielenie się wiedzą pomiędzy oddziałami badawczo-rozwojowymi całej Grupy Piaggio oraz wykorzystanie informacji z wyścigów motocyklowych do doskonalenia produktów.
Kolejnym przykładem jest Webasto, globalny producent systemów dachowych i rozwiązań do zarządzania temperaturą, obecny na najważniejszych rynkach motoryzacyjnych. Dzięki upgrade’owi systemu Windchill w trzech fazach zrealizowanemu w zaledwie cztery miesiące Webasto uzyskało nowoczesne i wspierane środowisko pracy. Aktualizacja ułatwiła procesy developerskie, zapewniając łatwiejszą w utrzymaniu, zintegrowaną bazę kodu oraz podniosła komfort i efektywność pracy zespołów.
Dywidenda od innowacji
Z badań APA Group wynika, że aż 68% firm odnotowuje obniżkę kosztów dzięki wdrożeniu rozwiązań cyfrowych, a Deloitte szacuje, że technologie takie jak PLM mogą zwiększyć EBITDA nawet o 50%. Przyszłość należeć będzie zatem do przedsiębiorstw, które zainwestują w nowoczesne technologie. PLM to nie tylko narzędzie, lecz strategia pozwalająca polskim producentom przetrwać, ale też wyprzedzić globalną konkurencję – nawet w warunkach rosnących wyzwań.
>>Zobacz więcej o PLM w motoryzacji<<
Artykuł sponsorowany Transition Technologies PSC