Jedno centrum – wiele akcji
Cechy współczesnych procesów produkcyjnych wymagają tworzenia rozwiązań kompleksowych i wielozadaniowych. Przed producentami stoi bowiem wiele wyzwań: wytwarzanie jednostkowe i małoseryjne, zamówienia z krótkim czasem oczekiwania na produkt czy wreszcie coraz wyższe wymagania względem jakości. Sprostać temu mogą tzw. maszyny kombinowane, oferujące wiele funkcji w jednym urządzeniu.
Obrabiarki wielozadaniowe projektowane są głównie jako centra obróbkowe. Stanowią odpowiedź na zapotrzebowanie rynku na obróbkę z wykorzystaniem kilku osi numerycznych sterowanych jednocześnie i zapewniają wysoką jakość obrabianych części. Za zakupem tego typu maszyn przemawia też oszczędność miejsca i energii – dzięki możliwości wykonywania kilku operacji na jednym urządzeniu wystarczy pojedyncze mocowanie w chwytakach maszyny, co pozwala na skrócenie czasu obróbki poprzez wyeliminowanie przestojów potrzebnych na zmianę narzędzi lub mocowanie obrabianych części. Jest to szczególnie ważne w przypadku produkcji małoseryjnej, w której znaczną część cyklu produkcyjnego stanowi właśnie czas przezbrojeń.
Powtarzane czasem stwierdzenie, że wielofunkcyjność urządzeń obniża jakość produkcji, to mit. Dzięki oferowanym w takich maszynach rozwiązaniom eliminowane są błędy, które mogą wystąpić w przypadku wielokrotnego mocowania. Obrabiarki wielozadaniowe są nie tylko wydajne, ale też uniwersalne, co wpływa na elastyczność systemów produkcyjnych i pozwala na poszerzenie asortymentu wytwarzanych wyrobów – a tego wymaga rynek. Jednocześnie dzięki takim urządzeniom można obniżyć nakłady jednostkowe wytwarzania produktu.
Maszyny wielozadaniowe ułatwiają także integrację oprzyrządowania, co wiąże się z obniżeniem kosztów wytwarzania. Kolejna ich zaleta to oszczędność miejsca – obrabiarki wielofunkcyjne doskonale sprawdzają się w ograniczonych przestrzeniach. Nadają się zatem nie tylko do dużych zakładów, ale też do mniejszych warsztatów i pracowni.
Popularne w branży stolarskiej
Maszyny wielozadaniowe znajdują zastosowanie w wielu sektorach wytwarzania, m.in. w branży stolarskiej, gdzie stanowią wręcz niezbędne wyposażenie. Łączą w sobie najczęściej wykorzystywane w warsztatach stolarskich urządzenia – np. pilarki i frezarki – z których każda osobno zajmowałaby dużo przestrzeni i potrzebowała czasu na zamocowanie obrabianych elementów. Maszyny wielozadaniowe eliminują tego typu problemy.
Urządzenia wielofunkcyjne znajdziemy np. w ofercie firmy Hafen – to m.in. piły z frezarką dolnoczynnościową serii FK, zasilane z sieci 230 V lub 400 V. Do wyboru są także przecinarki formatowe z frezarką serii CSM wyposażone w napęd zasilany z sieci 400 V oraz uniwersalne maszyny stolarskie wieloczynnościowe CWM – seria kompaktowych urządzeń umożliwiających zaawansowaną obróbkę drewnianych detali z możliwością zasilania z sieci 230 V, co przy ich zwartej konstrukcji sprawia, że jest to rozwiązanie bardzo mobilne. Najbardziej zaawansowane wielozadaniowe maszyny stolarskie oferowane przez Hafen to maszyny serii CU.
Również w ofercie firmy Stürmer Maszyny znajdziemy wieloczynnościowe urządzenia stolarskie – np. maszyna kombi posiada funkcje pilarki, frezarki, wyrówniarki, grubościówki i wiertarko-dłutarki (ostatnia jest rozwiązaniem opcjonalnym na indywidualne zamówienie klienta). Seria Genius przeznaczona jest do mniej wymagających prac, stanowi więc dobre rozwiązanie dla hobbystów i rzemieślników. Z kolei serie Classic, Elite oraz Elite S to maszyny, które znajdą zastosowanie praktycznie w każdym zakładzie stolarskim.
Wielofunkcyjne obrabiarki do drewna oferuje także Cormak. To połączenie strugarki, piły tarczowej, frezarki i grubościówki dające szeroką gamę możliwości. Zastosowanie trzech silników osadzonych w mocnej, solidnej i zwartej konstrukcji pozwala na komfortową pracę. Pilarka tarczowa z uchylnym wrzecionem umożliwia przecinanie płyt o wysokiej gęstości, płyt MDF, paneli ABS i PCV oraz innych materiałów na bazie drewna. Strugarka grubościówka posiada natomiast trzy noże obracające się z prędkością 4000 obr./min, które pozwalają uzyskać bardzo gładkie powierzchnie. Regulowana listwa umożliwia struganie pod kątem. Wysuwane 30-milimetowe wrzeciono frezarki obraca się z prędkością do 8500 obr./min.
Bogatą ofertę urządzeń wielofunkcyjnych posiada także firma KMA-Maszyny, która jest dystrybutorem austriackiego producenta Holzmann Maschinen. Urządzenia te nadają się do strugania zwykłego i grubościowego, cięcia, frezowania, szlifowania oraz wiercenia. Zapewniają przy tym precyzyjną obróbkę. Na przykład urządzenie Holzmann K5 320VFP-1500 Stomana zawiera: strugarkę, grubościówkę, pilarkę tarczową, frezarkę dolnowrzecionową oraz wiertarko-czopiarkę. Firma KMA-Maszyny dystrybuuje także urządzenia wielofunkcyjne marki Robland, m.in. urządzenie HX 310 Pro, które składa się z wyrówniarki, grubościówki, piły formatowej, frezarki stołowej i, opcjonalnie, wiertarki do głębokich otworów. W standardzie posiada także podcinak.
Maszynę wielofunkcyjną do obróbki drewna oferuje także firma Stiler. Model Stiler WM 2200R obejmuje grubościówkę, wyrówniarkę, wiertarkę i pilarkę tarczową. Szybka zmiana trybu pracy umożliwia sprawną obróbkę dowolnego materiału. Dzięki dużej mocy (2,2 kW, 400 V) urządzenie jest bardzo wydajne.
W ofercie firmy Houfek z kolei znajduje się obrabiarka wieloczynnościowa SC, która powstała dzięki precyzyjnemu połączeniu wyrówniarki i grubościówki. Można na niej pracować w dwóch odrębnych trybach obrabiania materiału od strony dolnej (wyrówniarka) oraz górnej (grubościówka). Zapewnia to dużą wygodę pracy i pozwala na uzyskanie dopracowanego materiału z drewna oraz materiałów drewnopochodnych. Obrabiarka wieloczynnościowa SC wspierana jest blokiem tnącym z czterema ostrzami. Umożliwia obrabianie elementów w zakresie 3–250 mm.
Do obróbki blach
Również w branży blacharskiej popularne są uniwersalne maszyny wielozadaniowe. Znajdziemy je m.in. w ofercie firmy Elektro-Met – to np. uniwersalne urządzenie producenta Bernardo, które można wykorzystywać do walcowania, zaginania segmentowego i cięcia. Z kolei urządzenie SAR 1000 firmy Optimum zawiera zaginarkę, zwijarkę i gilotynę, a w skład maszyny SNO-1000 marki Proma wchodzą walcarka, giętarka, nożyce do blachy oraz wymienne matryce giętarskie, tylny zderzak i dwupozycyjny uchwyt.
Przykładem wielofunkcyjnej maszyny do obróbki blach jest także Shear Genius firmy Prima Power. Maszyna stanowi połączenie wykrawarki i gilotyny kątowej i spełnia wymagania wysokiej jakości obróbki, wydajności i efektywności. Pomysł na tę maszynę związany jest z faktem, że zdecydowana większość metalowych komponentów ma zarys konturu zewnętrznego w kształcie prostokąta, a zatem pod względem wydajnościowym i ekonomicznym skuteczne jest przeprowadzenie w pierwszej kolejności operacji wykrawania otworów. Gilotyna kątowa jest wykorzystywana dopiero w drugim kroku. Firma Prima Power w maszynie kombinowanej zastosowała własne sterowanie numeryczne osiami, własne oprogramowanie oraz inteligentny bijak, oferuje też możliwość instalacji dużej liczby narzędzi. W maszynie zastosowano konfigurowalny rewolwer, który jest kompatybilny z różnymi producentami narzędzi, oraz stacje multitool i indeksowe, które zwiększają możliwości przy wykrawaniu. Maszyna może być wykorzystywana jako pojedyncze urządzenie (o dużej dokładności i wysokiej jakości) do operacji wykrawania/cięcia gilotyną kątową lub jako jednostka centralna w systemach z automatycznym przepływem materiału. Urządzenie umożliwia przekształcenie pełnowymiarowych arkuszy blachy w gotowe elementy z separacją odpadu. Obrabiane komponenty mogą być od razu przenoszone do końcowych etapów produkcji – bez konieczności transportu materiałów między obszarami załadunku, wykrawania, cięcia, sortowania i rozładunku.
Wielozadaniowe centra tokarskie oferuje także Abplanalp – to tokarki japońskiego producenta Nakamura-Tome. W ofercie znajdują się centra tokarskie z jedną, dwoma, trzema, a nawet czterema głowicami narzędziowymi oraz centra wielozadaniowe ze skrętną głowicą frezarską i magazynem nawet na 120 narzędzi. Na przykład model Super NTMX to obrabiarka z dwoma magazynami narzędziowymi stanowiąca połączenie centrum pięcioosiowego z tokarką. Model WT-100 to wielozadaniowe centrum tokarskie wyposażone w najnowsze technologie, a WT-250 II – uniwersalne centrum tokarskie zarówno do małych, jak i dużych serii.
Hybrydowe maszyny wielozadaniowe wprowadziła do swojej oferty także firma Yamazaki Mazak. Jednym z najnowszych modeli jest Variaxis j-600/5X AM. Umożliwia on producentom szybkie addytywne wytworzenie kształtu części (druk 3D), a następnie precyzyjną obróbkę subtrakcyjną (obróbka skrawaniem) w ramach tej samej konfiguracji maszyny. Ta obrabiarka wielozadaniowa pozwala skrócić czas produkcji, a w cały proces angażowana jest mniejsza liczba maszyn i operatorów.
____
* Artykuł powstał na podstawie materiałów firm: Prima Power, Hafen, Stürmer Maszyny, Cormak, KMA-Maszyny, Houfek, Stiler, Abplanalp, Yamazaki Mazak