Elementy złączne do zadań specjalnych
Połączenia mechaniczne i klejowe w przemyśle lotniczym.
Elementy złączne stosowane w konstrukcjach lotniczych są narażone na szczególne obciążenia, a także silne oddziaływanie czynników zewnętrznych: temperatury, ciśnienia, płynów eksploatacyjnych i wody. Stąd też muszą się one wykazywać maksymalną trwałością zmęczeniową, wytrzymałością na zginanie i rozciąganie oraz odpornością na uderzenie. Znalezienie odpowiedniego, spełniającego te kryteria połączenia utrudnia dodatkowo coraz większa popularność materiałów kompozytowych, stanowiących w niektórych modelach statków powietrznych blisko połowę wszystkich wykorzystywanych materiałów konstrukcyjnych. Złożona, wieloskładnikowa struktura dzisiejszych samolotów z jednej strony stymuluje prace nad minimalizowaniem liczby połączeń przez tworzenie części o skomplikowanych kształtach, a z drugiej wymusza stosowanie różnych elementów złącznych i metod łączenia – od mechanicznych i klejowych, przez spawane, zgrzewane i lutowane, aż po hybrydowe.
Wciąż jednak najpopularniejszym rodzajem połączeń stosowanych w przemyśle lotniczym są połączenia mechaniczne i klejowe, a wśród nich dobrze znane nity wykorzystywane do łączenia elementów metalowych, ceramicznych i kompozytowych o osnowie metalowej. To właśnie one, ze względu na niesłabnącą popularność, decydują dziś w dużej mierze o trwałości zmęczeniowej całej struktury samolotu. A ponieważ największy wpływ na nią ma technika zamykania nitu, poświęcone jej badania koncentrują się głównie na nowych konstrukcjach zamykań cechujących się zwiększoną odpornością na obciążenia. Takie właściwości wykazuje np. nit dwustronny, którego dwuczęściowa konstrukcja (składająca się z nitu trzpieniowego i tulejowego) pozwala na maksymalną redukcję naprężeń własnych dzięki odpowiedniemu doborowi długości trzpienia i stopnia zakrzywienia zewnętrznej powierzchni trzonu tulejowego. Nit zamyka się przez spęcznianie trzonów bez odkształcania plastycznego łbów. Dzięki swoim właściwościom dobrze sprawdza się w połączeniach materiałów kompozytowych.
Więcej na temat elementów złącznych znajduje się w najnowszym MM Magazynie Targowym TOOLEX.
MM Magazyn Targowy TOOLEX będzie można otrzymać między innymi na targach TOOLEX.