Waterjet kontra laser

WARDJet

 

Wielu przedsiębiorców zastanawia się, która maszyna będzie lepszym rozwiązaniem dla firmy – waterjet czy laser? Warto zaznaczyć, że obie technologie cięcia mają zbliżone zastosowania, ale różnią się pod kilkoma względami.

Zarówno waterjet, jak i laser mają określone wady i zalety, które w danych warunkach funkcjonowania przedsiębiorstwa wpływają na decyzję o zakupie określonej maszyny. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o wyższość jednej technologii nad drugą. Specjaliści twierdzą, że najlepszym rozwiązaniem będzie wyposażyć się w obie, ponieważ waterjety i lasery świetnie się uzupełniają, wpływając na wzrost uniwersalności zakładu. Jednym ze sprawdzonych sposobów na dobrą inwestycję jest też zakup tańszego lasera i przeznaczenie zaoszczędzonych w ten sposób pieniędzy na dodatkowego waterjeta. Urządzenia te bywają bowiem nawet o połowę tańsze od wycinarek laserowych. Przy zakupie obu maszyn trzeba jednak wziąć pod uwagę to, czy w danym przedsiębiorstwie jest na nie wystarczająco dużo miejsca. Jeśli tak, najlepszym rozwiązaniem będzie wykorzystanie obu technologii. W przeciwnym razie trzeba porównać waterjet i laser, dobierając konkretną maszynę do własnych potrzeb.

Rodzaj materiału
Najważniejszą różnicą pomiędzy wycinarką wodną i laserową jest to, że wodna potrafi ciąć w niemal każdym materiale – niestraszne jej są stal, kamień, szkło, plastik czy drewno, a nawet tytan. Ponadto może obrabiać materiały odblaskowe, takie jak aluminium, miedź czy mosiądz. Laser poradzi sobie tylko z obiektami matowymi, chyba że zastosuje się dodatkowy gaz. Z kolei ten ostatni lepiej sprawdzi się przy materiałach cienkich (do 6 mm grubości). Oczywiście, można też ciąć powyżej tej wartości, ale wtedy ucierpi na tym jakość cięcia.

 

MM KOMENTARZ
Wybór zależy od rodzaju materiału
Sławomir Kałużny, key account manager w firmie Amada

Cięcie laserowe jest obróbką termiczną, dlatego lepiej sprawdzi się podczas wycinania blach cienkich. Natomiast waterjet jako obróbka „na zimno” zdecydowanie bardziej nadaje się do blach grubych (powyżej 15 mm), zwłaszcza w przypadku wrażliwych termicznie materiałów, np. aluminium. Ponadto cięcie wodą może okazać się tańsze niż niektóre inne rodzaje obróbki, np. frezowanie przelotowe (mniejsze koszty dodatkowego oprzyrządowania). Dlatego przed wyborem lasera lub waterjeta trzeba dobrze się zastanowić, jaki materiał oraz z jaką wydajnością będziemy obrabiać. Dla przykładu, w obróbce blach cienkich o grubości 8 mm bezkonkurencyjny będzie laser – ze względu na większe prędkości cięcia i mniejsze zużycie energii.

 

Cięcie na milimetry
Cięcie laserem może powodować nagrzewanie się materiału, a w ekstremalnych przypadkach nawet jego odkształcenie. Przy stosowaniu waterjeta cięty materiał nie nagrzewa się. Jednak firma, która zajmuje się przede wszystkim obróbką cienkiego tworzywa z pewnością doceni większą dokładność lasera, który najlepiej spisuje się w obróbce materiałów mających od 1 do 6 mm grubości. Zwykle lasery mają dokładność cięcia w granicach 0,001", a waterjety od około 0,003".

Waterjet przyjazny dla otoczenia
Podczas procesu obróbki waterjet nie wydziela szkodliwych oparów i gazów, dzięki czemu jest maszyną ekologiczną i bardziej przyjazną dla użytkowników. Specjaliści zwracają też uwagę, że obsługa waterjeta jest prostsza i nie wymaga – jak w przypadku lasera – dostrajania do parameterów obrabianego materiału.

Liczy się jakość
Do grubości ok. 8 mm stal cięta za pomocą lasera jest czysta, gładka i bez gradu, dzięki czemu od razu można zauważyć wyższą jakość cięcia. Jednak powyżej wymienionej wartości na powierzchni zaczynają pojawiać się pionowe kreski. Nieco inaczej jest w przypadku stali nierdzewnej: tutaj mały grad pojawia się już od około 3 mm. Najsłabiej pod tym względem laser wypada w starciu z aluminium, ponieważ grad zauważalny jest już od 2 mm i rośnie wraz z grubością materiału. W przypadku maszyny waterjet sytuacja jest odwrotna: lekki grad pojawia się przy grubości poniżej 3 mm, powyżej natomiast wyraźnie zanika. Warto pamiętać, że w tym przypadku o jakości cięcia decyduje prędkość posuwu: im wolniej, tym gładsze są krawędzie materiału.

Przy wyborze konkretnego urządzenia istotną rolę odgrywa też szybkość samej technologii. Przy obróbce blachy o grubości ok. 3 mm laser jest nawet 10-krotnie szybszy od maszyny waterjet. Jednak im grubszy materiał, tym przewaga ta staje się mniejsza: w przypadku detalu o grubości 10 mm laser już tylko trzykrotnie przewyższa osiągi waterjeta. Co ważne, powyżej tej wartości, aby laser zachował jakość podobną do waterjeta, należy użyć trybu impulsowego, a to z kolei znacznie obniża szybkość cięcia – do tego stopnia, że obie maszyny osiągają porównywalną wydajność.

Na końcu trzeba policzyć
Niższa cena oraz szerszy wachlarz możliwości sprawiają, że waterjet może się okazać lepszym wyborem niż laser. Z pewnością przyda się w przedsiębiorstwie, w którym wykorzystuje się różnorodne, rozmaitej grubości materiały. Natomiast laser jest urządzeniem znacznie szybszym, przez co lepiej sprawdzi się w zakładach, w których używa się przede wszystkim matowych i cienkich blach, a kluczowe znaczenie ma szybkość ich obróbki. Trzeba jednak pamiętać, że im grubszy materiał, tym przewaga lasera maleje.

 

MM KOMENTARZ

Laser do cienkich blach, waterjet do grubych
Przemysław Kimla, właściciel firmy Kimla

W przypadku cięcia blach o grubości powyżej 15 mm dużo tańszym rozwiązaniem będzie waterjet. Przy takiej grubości materiału laser tnie wolno i zużywa dużo gazu. Również biorąc pod uwagę koszty zakupu, bardziej opłaca się zainwestować w waterjeta, który jest trzykrotnie tańszy niż laser: za pierwszy zapłacimy średnio pół miliona złotych, za drugi – ok. 1,5 miliona złotych. Natomiast koszty eksploatacyjne obu urządzeń są porównywalne i wynoszą ok. 50 złotych za godzinę pracy. Kwota ta w przypadku lasera obejmuje cenę prądu, gazu oraz zużywających się części. Natomiast na koszt pracy waterjeta składają się wydatki na prąd, wodę i części. Trzeba jednak mieć na uwadze, że w przypadku cienkich blach laser wycina szybciej – nawet 10-20-krotnie przy blachach o grubości do 6 mm. Im grubsza blacha, tym dysproporcja szybkości cięcia zmniejsza się. W przypadku materiału o grubości 15-20 mm prędkości cięcia waterjeta i lasera są niemal równe.

Często zdarza się, że klienci pytają o laser do ciecia grubych blach. Taki sprzęt może kosztować nawet 2 miliony złotych. W takiej sytuacji lepiej zrezygnować z większej mocy lasera, a zaoszczędzone pieniądze przeznaczyć na zakup dodatkowego waterjeta, który pozwoli na znaczne poszerzenie zakresu cięcia – z 20 do 200 mm.

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę