Żurawie znajdują zastosowanie głównie tam, gdzie użycie innych środków transportu bliskiego jest utrudnione bądź wręcz niemożliwe ze względu na uwarunkowania przestrzenne. Pozwalają zmniejszyć obciążenie fizyczne pracowników oraz zwiększają bezpieczeństwo pracy. Przekłada się to na wydajność oraz komfort realizowanego transportu zarówno w zamkniętej przestrzeni hal i magazynów, jak i na zewnątrz. Sprawdzają się znakomicie jako wydajny zamiennik dla mobilnych urządzeń dźwignicowych, takich jak suwnice czy wciągarki, oraz poprawiają wydajność pojedynczych stanowisk roboczych.

Żurawie przemysłowe są dźwignicami obsługującymi przestrzeń w kształcie walca (w przypadku żurawi o kącie obrotu 360°) lub jego wycinka (w przypadku żurawi o mniejszym kącie obrotu, np. 270°). Wysokość tej przestrzeni wyznaczona jest przez maksymalny zakres podnoszenia żurawia, a jej promień przez długość ramienia wysięgu.

Stosuje się je wszędzie tam, gdzie potrzebne jest stacjonarne urządzenie transportowe, przypisane najczęściej do określonego stanowiska pracy. Może być zamontowane praktycznie wszędzie, po zapewnieniu odpowiednich warunków w postaci wytrzymałości posadzki bądź konstrukcji hali. Żurawie są standardowo wykonywane ze stali konstrukcyjnej, tzw. czarnej. W zależności od wymagań klientów pokrywa się je emalią bądź cynkuje. – Gdy jest taka potrzeba wykonujemy również żurawie np. ze stali kwasoodpornej, dedykowane dla przemysłu spożywczego, wodociągów lub oczyszczalni ścieków - mówi Waldemar Konopski, Product Manager w Przedsiębiorstwie HAK sp. z o.o.

Dobry wybór
Przy wyborze żurawia należy przede wszystkim uwzględnić miejsce i sposób jego montażu oraz udźwig, do jakiego będzie przeznaczony. Kluczowa jest również długość wysięgnika. To od niej zależy wielkość obszaru objętego działaniem. W przypadku żurawi, które mają wykonywać prace w szczególnych warunkach, należy zwrócić uwagę zarówno na ich wykonanie, jak i wyposażenie. – Można np. skorzystać z zabezpieczenia farbą antykorozyjną lub zastosować wciągnik w wersji przeciwwybuchowej – dodaje Waldemar Konopski. Charakterystycznym osprzętem są między innymi zawiesia i uchwyty różnego typu, usprawniające transport elementów o różnym kształcie i gabarytach.

Żurawie przemysłowe mogą być wyposażone w różnego rodzaju zdejmowalne urządzenia chwytające, np. uchwyty do blach, uchwyty magnetyczne, haki, przyssawki. Dzięki takim rozwiązaniom można je dostosować do przenoszenia ładunków o konkretnym parametrach – blach, kręgów, rur itp. Jednym z najnowszych rozwiązań są uchwyty wyposażone w przyssawki, przeznaczone głównie do przenoszenia ładunków o niestandardowym kształcie np. płyt meblowych i kamiennych oraz szyb. Te ostatnie charakteryzują się znakomitą elastycznością, przez co mogą efektywnie przystosowywać się do kształtu różnych przedmiotów.

Obrót wysięgiem żurawia może odbywać się ręcznie bądź poprzez napęd mechaniczny. Podstawową jego częścią jest obrotowy wspornik. Najprostsze są konstrukcje przyścienne oraz słupowe z udźwigiem do 4 ton, ze stałym lub zmiennym wysięgiem. Jego zmienność zapewniają zamontowane na wysięgnicy wciągniki linowe lub łańcuchowe, poruszające się wzdłuż profilu belki, który stanowi wysięgnicę żurawia. Ich zaletą jest to, że nie zajmują miejsca na podłożu hali, ponieważ są montowane bezpośrednio do słupów lub ścian nośnych. – Tego rodzaju urządzenia zazwyczaj przenoszą ciężar do ok. 2 ton, a ich wysięg nie przekracza 5 m – wyjaśnia Cezary Klejny, konstruktor mechanik w firmie GH INTERTECH. Spotyka się również żurawie ze zmienną długością ramienia. Zmienność ta osiągana jest np. za pomocą wykonania wysięgu w formie teleskopu bądź ramienia łamanego, tzw. manipulatora. Zaletą tych żurawi jest możliwość ominięcia stojącej na drodze transportu przeszkody oraz przeniesienie ładunku bezpośrednio do wnętrza maszyny.

Żurawie słupowe, w zależności od typu konstrukcji, produkuje się z pełnym bądź ograniczonym kątem obrotu. Ograniczniki obrotu mogą być stałe i wyznaczać określony kąt pracy żurawia lub nastawne, ograniczając pole pracy wysięgu w zależności od indywidualnych potrzeb. Żurawie przyścienne ze względu na ograniczenie ścianą bądź konstrukcją słupa, do której są montowane, mogą mieć kąt obrotu 180°, a w szczególnych przypadkach nawet 270°.

Inne rozwiązania
W przypadku dużych żurawi kolumnowych o udźwigu ponad 4 tony, podnoszenie ładunku oraz obrót są obsługiwane elektrycznie za pomocą kasety sterowniczej lub poprzez system radiowy. Do podnoszenia ładunku wykorzystuje się z reguły wciągniki linowe o różnym schemacie olinowania w zależności od wymaganej prędkości oraz wysokości podnoszenia ładunku. Tego typu żurawie mogą być wyposażone w podest roboczy zamontowany na obwodzie kolumny oraz drabinę wejściową. – Takie rozwiązanie stanowi ułatwienie dla konserwacji mechanizmu podnoszenia, jazdy wciągnika oraz mechanizmu obrotu – mówi Cezary Klejny. Urządzenia posiadają możliwość płynnej regulacji prędkości wszystkich mechanizmów, tak podnoszenia i opuszczania ładunku, jak i jazdy wciągnika. Zapewniają również możliwość płynnej regulacji obrotu wysięgnikiem.

Na rynku znajduje się wiele różnego rodzaju żurawi. W ostatnim czasie staje się charakterystyczne, że klienci częściej oczekują zindywidualizowanego podejścia do ich potrzeb, aby ostatecznie otrzymać urządzenia dedykowanego dokładnie ich potrzebom.

Tę prawidłowość dostrzega Waldemar Konopski. – Klientom proponujemy żurawie warsztatowe o konstrukcji oraz parametrach dobranych optymalnie do ich potrzeb. Nasi pracownicy rozpoczynają pracę od wizji lokalnej na obiekcie, zapoznają się z istniejącą technologią transportu i warunkami wynikającymi z prowadzonych prac oraz dokonują pomiarów inwentaryzacyjnych. W wyniku wywiadu powstaje analiza techniczno-ekonomiczna, a następnie propozycja zaprojektowania, wykonania i montażu dedykowanego urządzenia – mówi.

Żurawie przyścienne oraz słupowe nadal często stanowią nieodzowne uzupełnienie wewnętrznego transportu ładunków. Sprawdzają się też jako urządzenia stanowiskowe, np. przy obsłudze obrabiarek. Są nieustannie wykorzystywane zarówno w przemyśle, jak i gospodarce budowlanej. Stosuje się je z powodzeniem również na nabrzeżach portów, gdzie znajdują zastosowanie tak przy załadunku, jak i rozładunku przybywających statków. Są wykorzystywane przy rzekach oraz w otoczeniu pojazdów szynowych.