Podsumowanie konferencji dotyczącej bezpieczeństwa w ruchu drogowym
25 października 2023 r. na Uczelni Łazarskiego w Warszawie, odbyła się trzecia edycja konferencji pt. „Bezpieczeństwo w Ruchu Drogowym a standardy likwidacji szkód komunikacyjnych w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i rola biegłego sądowego”. Zagadnienia i problematyka poruszona w trakcie konferencji wzbudziła nie tylko duże zainteresowanie uczestników, ale przede wszystkim skłoniła do dyskusji i postulatów mających na celu zmianę regulacji prawnych czy wypracowanie pewnego rodzaju wzorców, standardów umożliwiających pogodzenie interesów z jednej strony poszkodowanych, z drugiej towarzystw ubezpieczeniowych.
Prelegentami konferencji byli przedstawiciele środowiska naukowego, sądownictwa, samorządu adwokatów i radców prawnych, rzeczoznawcy, biegli i eksperci rynku samochodowego.
Konferencję otworzyła: Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uczelni Łazarskiego dr hab. Anna Konert, prof. Uczelni Łazarskiego oraz Prezes Automobilklubu Polski Romuald Chałas. W swoich wystąpieniach podkreślili rolę biegłego i znaczenie porządku prawnego w świetle dynamiki rozwijającego się rynku samochodowego.
Konferencję rozpoczął wykład poświęcony tematyce „Roli i zadania biegłego w postępowaniu cywilnym” wygłoszony przez Sędzię Sądu Okręgowego dr hab. Anetę Łazarską, prof. Uczelni Łazarskiego. Wskazano, iż biegły odgrywa fundamentalną rolę w procesie, w tym dążeniu sądu do wydania sprawiedliwego orzeczenia, ale też i wydania orzeczenia opartego na prawdzie. Obowiązkiem biegłych jest udzielanie pomocy sądowi w sprawach należących do ich kompetencji.
Sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie Maciej Kruszyński wygłosił referent na temat „Sporządzenia postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego w postępowaniu cywilnym”. Pan Sędzia podkreślał, iż ratio legis przepisów dotyczących dowodu z opinii biegłego jest przeciwdziałanie przewlekaniu postępowania. Kluczową zaś decyzją w zakresie dowodu jest wybór osoby biegłego.
Dr Małgorzata Sekuła-Leleno z Uczelni Łazarskiego podjęła próbę odpowiedzi na pytanie czy istnieje związek przyczynowy między biegłym i jego opinią a potencjalną szkodą wynikającą z orzecznia, w którym podstwą jego wydania była rzeczona opinia biegłego.
Sedzia SN prof. dr hab. Paweł Wiliński, profesor UAM wygłosił wykład związany z „Odpowiedzialnością karną biegłego sądowego za treść wydanej opinii”. Profesor podkreślił odpowiedzialność karna winna ograniczać się do kwestii związanych z oszustwem i złą wolą, nie zaś z wydaniem opinii błędnej.
Wykład na temat „Nieponiesionych kosztów naprawy a pojęcie szkody podlegającej naprawieniu” wygłosił prof. dr hab. Adam Olejniczak z Uczelni Łazarskiego.
O „Uprawnieniach ubezpieczyciela w ramach procesu likwidacji szkody komunikacyjnej OC sprawcy” wykład wygłosił Sędzia Sądu Rejonowego w Tarnowie Zbigniew Miczek. Wskazano, iż uprawnieniami ubezpieczyciela jest prawo do żądania: zawiadomienia o wypadku, zminimalizowania szkody, informacji o zdarzeniu i jego rozmiarach, prawo do regresu w związku z wypłaconym odszkodowaniem, prawo do żądania przestawienia badania technicznego w razie zajścia szkody istotnej, prawo do żądania informacji od organów i instytucji.
Na “Prawo poszkodowanego do wyboru warsztatu w celu dokonania naprawy pojazdu” wskazał dr hab. Jakub Pokrzywniak, prof. UAM. Przedstawiono w jaki sposób kształtuje się prawo wyboru warsztatu przez poszkodowanego w orzecznictwie, wskazano na zasady likwidacji szkody majątkowej wynikające z kodeksu cywilnego.
„Średnie stawki za naprawę pojazdu w ramach umowy ubezpieczenia Auto Casco posiadaczy pojazdów mechanicznych” omówił radca prawny Grzegorz Zawisza, wykładowca Uczelni Łazarskiego.
W jaki sposób likwidowane są “szkody komunikacyjne na rynku niemieckiem” referował radca prawny Rafał Kaźmierczak kancelarii KKR. Omówiono zagadnienia dotyczące szkody, metod likwidacji szkody, sposobu rozliczenia kosztów naprawy pojazdu. Wskazano na różnice pomiędzy polskim a niemieckim system prawa odnoszącym się do tematyki likwidacji szkody komunikacyjnym.
Pan mgr inż. Dariusz Wiśniewski, Kierownik certyfikacji wyrobów, Instytut Transportu Samochodowego, przedstawił „Fakty dotyczące certyfikacji części alternatywnych na rynku w Polsce i krajach UE”.
Pan dr hab. Marcin Orlicki, prof. UAM w Poznaniu, podjął próbę odpowiedzi na pytanie czy „Ubezpieczyciel OC to dłużnik jak każdy inny czy gwarant sprawiedliwości odszkodowawczej? O deep pocet syndrome w kontekście tzw. standardów odszkodowawczych”.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Na pytanie „Czy odszkodowanie ustalane metodą kosztorysową winno obejmować podatek VAT” odpowiedzi udzielił Sędzia Sądu Rejonowego w Tarnowie Zbigniew Miczek.
O „Metodologii ustalania wysokości stawki roboczogodziny przez rzeczoznawcę i biegłego w szkodach likwidowanych z polisy OC ppm i AC” wypowiadali się adwokat Magdalena Rok-Konopa, Stowarzyszenie Prawników Rynku Motoryzacyjnego oraz biegły Łukasz Szarama, Prezes GEM Kaizen.
Nawiązaniem do powyższego było wystąpienie biegłego Mariusza Szymańskiego, który omówił „Metodę kosztorysową kosztów naprawy pojazdu po szkodzie OC i zmiany wprowadzone w ostatnim okresie przez zakłady ubezpieczeń”. Biegły nakreślił rys historyczny związany ze zmienną oceną i metodą sporządzania kalkulacji szkody.
Mieczysław Sieczkowski, ekspert AKZO NOBEL referował nt „Samochodów z napędem klasycznym i elektrycznym a poprawnością indywidualnego wyliczenia stawki materiałów lakierniczych przez serwis (tzw. kod 51)”. Serwisy naprawcze do kalkulowania wartości naprawy powypadkowej w systemie AUDATEX, w zależności od posiadanej autoryzacji, stosują wyliczanie kosztów materiałów lakierniczych wg stawek producenta pojazdu - kod 81 bądź wg stawek AZT - kod 51.
Biegły Paweł Bartkiewicz i rzeczoznawca Janusz Szcześniak z Automobilklubu w swoim wystąpieniu zwrócili uwagę na „Obecne trendy oraz praktyczne metody wyliczeń Ubytku Wartości Handlowej Pojazdu w opiniach biegłych sądowych i rzeczoznawców”. Wskazano na stanowisko Rzecznika Ubezpieczonych w zakresie dowolności w zakresie zajmowanego stanowiska o wypłacie bądź odmowie wypłaty odszkodowania z tytuły utraty wartości handlowej.
Reasumując, problematyka przedstawiona na konferencji, odnosi się do wielu aspektów związanych z likwidacją szkód komunikacyjnych i jak podkreślano wielokrotnie, potrzebna jest systemowa zmiana mająca na celu pogodzenie z jednej strony interesów ubezpieczycieli, z drugiej - poszkodowanych. Z reguły to poszkodowany znajduje się w gorszej sytuacji niż ubezpieczyciel. Celem poszkodowanego jest uzyskanie odszkodawania w maksymalnie szerokim rozmiarze, który umożliwi mu pełne pokrycie szkody, zaś polityka ubezpieczyciela zwykle ma na celu zminimalizowanie wysokości odszkodowania. Wysokość odszkodowania winna być realna i rzetelna a przede wszystkim pozwalająca naprawić pojazd zgodnie ze sztuką naprawczą, technologią gwaranta naprawy i zasadami bezpieczeństwa ruchu drogowego. Postulowane jest m.in. wprowadzenie jednolitych zasad w zakresie likwidacji szkód komunikacyjnych, wprowadzenie samorządu sądowych biegłych motoryzacyjnych czy systemu obowiązkowych ich szkoleń.
W konferencji wzięło udział ponad 350 osób. Nie zabrakło przedstawicieli instytucji kontrolujących rynek odszkodowań, organizacji motoryzacyjnych, towarzystw ubezpieczeniowych czy przedstawicieli ustawodawcy. O randze wydarzenia dodatkowo świadczyć może chociażby udział w konferencji sędziów Sądu Najwyższego, jak też sędziego Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. Liczymy, że pełne rozwinięcie tematów poruszanych w trakcie konferencji oraz jej podsumowanie, ujęte zostanie w planowanej do wydania w 2024 r. monografii. W najbliższym czasie zestaw wniosków pokonferencyjnych zostanie przekazany do odpowiednich instytucji.
Źródło: Uczelnia Łazarskiego