Ożywienie popytu na energię w 2021 r. zostało spotęgowane przez niekorzystne warunki pogodowe i na rynku energii – w szczególności skoki cen gazu ziemnego – które doprowadziły do ​​większego spalania węgla pomimo największego w historii wzrostu wytwarzania energii odnawialnej. Globalne dane dotyczące emisji CO₂ i zapotrzebowania na energię opierają się na szczegółowej analizie poszczególnych regionów i paliw, opracowanej przez MAE, na podstawie najnowszych oficjalnych danych krajowych oraz publicznie dostępnych danych dotyczących energii, gospodarki i pogody. W połączeniu z szacunkami emisji metanu opublikowanymi przez Międzynarodową Agencję Energetyki w zeszłym miesiącu oraz szacunkami emisji podtlenku azotu i CO₂ związanych z spalaniem, nowa analiza pokazuje, że ogólna emisja gazów cieplarnianych z energii wzrosła do najwyższego w historii poziomu w 2021 r.

Ożywienie gospodarcze

Liczby jasno pokazują, że globalne ożywienie gospodarcze po kryzysie pandemicznym nie było ożywieniem trwałym, do którego wzywał dyrektor wykonawczy MAE Fatih Birol na wczesnych etapach pandemii w 2020 r. Należy pamiętać, że przyspieszona transformacja energetyczna przyczynia się do globalnego bezpieczeństwa energetycznego i niższych cen energii dla konsumentów.

Węgiel odpowiadał za ponad 40% ogólnego wzrostu globalnej emisji CO₂ w 2021 r., osiągając rekordowy poziom 15,3 mld ton. Emisje CO₂ z gazu ziemnego wzrosły znacznie powyżej poziomów z 2019 r., do 7,5 mld ton. Na poziomie 10,7 mld ton emisje CO₂ z ropy naftowej pozostały znacznie poniżej poziomów sprzed pandemii z powodu ograniczonego ożywienia światowej działalności transportowej w 2021 r., głównie w sektorze lotnictwa. Pomimo ożywienia w zużyciu węgla odnawialne źródła energii i energia jądrowa zapewniły wyższy udział w światowej produkcji energii elektrycznej niż węgiel w 2021 r. To rekordowe 500 TWh powyżej poziomu z 2020 r. Produkcja energii wiatrowej i fotowoltaicznej wzrosła odpowiednio o 270 TWh i 170 TWh, podczas gdy produkcja wodna spadła z powodu skutków suszy, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Brazylii.

Rekordowo wysokie ceny gazu

Wykorzystanie węgla do produkcji energii elektrycznej w 2021 r. nasiliły rekordowo wysokie ceny gazu ziemnego. Przez większość 2021 r. koszty eksploatacji istniejących elektrowni węglowych w Stanach Zjednoczonych i wielu europejskich systemach elektroenergetycznych były znacznie niższe niż w przypadku elektrowni gazowych, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Europie, gdzie konkurencja między elektrowniami gazowymi i węglowymi jest najsilniejsza.

Odbicie globalnych emisji CO₂ powyżej poziomów sprzed pandemii było w dużej mierze napędzane przez Chiny, gdzie w latach 2019-2021 wzrosły one o 750 mln ton. Chiny były jedyną dużą gospodarką, która odnotowała wzrost gospodarczy zarówno w 2020, jak i 2021 r. te dwa lata w Chinach z nawiązką zrekompensowały łączny spadek w pozostałych częściach świata w tym samym okresie. W 2021 r. emisje CO2 w Chinach wzrosły o ponad 11,9 mld ton, co stanowi 33% całkowitej światowej.

Wzrost emisji w Chinach wynikał w dużej mierze z gwałtownego wzrostu popytu na energię elektryczną, który w dużej mierze opierał się na energetyce węglowej. Przy szybkim wzroście PKB i dodatkowej elektryfikacji usług energetycznych zapotrzebowanie na energię elektryczną w Chinach w 2021 r. wzrosło o 10%, szybciej niż wzrost gospodarczy na poziomie 8,4%. Ten wzrost popytu o prawie 700 TWh był największy w Chinach. Przy wzroście popytu przewyższającym wzrost podaży ze źródeł niskoemisyjnych, węgiel wykorzystano do zaspokojenia ponad połowy wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną. Stało się tak pomimo tego, że kraj odnotował również największy w historii wzrost produkcji energii odnawialnej w 2021 r.

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Inne

Ten materiał pomoże przechwytywać dwutlenek węgla

Naukowcy z Uniwersytetu w Bayreuth opracowali innowacyjny materiał, który ma pozwolić odseparować dwutlenek węgla z mieszaniny gazów, w tym m.in. z przemysłowych gazów cieplarnianych.

Emisje CO₂ w Indiach znacznie wzrosły w 2021 r., by wzrosnąć powyżej poziomów z 2019 r., napędzane wzrostem zużycia węgla do produkcji energii elektrycznej. Generacja opalana węglem osiągnęła w Indiach najwyższy poziom w historii, skacząc o 13% powyżej poziomu z 2020 r. Było to częściowo spowodowane spowolnieniem wzrostu OZE do jednej trzeciej średniego tempa obserwowanego w ciągu ostatnich pięciu lat.

Globalna produkcja gospodarcza w gospodarkach rozwiniętych wróciła do poziomu sprzed pandemii w 2021 r., ale emisje CO₂ wzrosły mniej gwałtownie, sygnalizując trwalszą trajektorię spadku strukturalnego. Emisje CO₂ w Stanach Zjednoczonych w 2021 r. były o 4% niższe od poziomu z 2019 r. W Unii Europejskiej były o 2,4% niższe. W Japonii emisje spadły o 3,7% w 2020 r. i wzrosły o mniej niż 1% w 2021 r. W przeliczeniu na mieszkańca emisje CO₂ w gospodarkach rozwiniętych spadły średnio do 8,2 tony i są obecnie poniżej średniej wynoszącej 8,4 tony w Chinach, chociaż między gospodarkami rozwiniętymi utrzymują się znaczne różnice.

Źródło: IEA