– Sytuacja szkolnictwa branżowego wygląda dziś o wiele lepiej niż jeszcze kilka lat temu – mówi agencji Newseria Biznes Dawid Solak, zastępca dyrektora generalnego Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji. – Dekadę temu w roku szkolnym 2010/2011 do szkół kształcenia zawodowego uczęszczało niewiele ponad 800 tys. uczniów. Natomiast na tę chwilę uczy się w nich ponad 850 tys. uczniów. To bardzo ważne, ponieważ nasz system ponadpodstawowego szkolnictwa musi kształcić na potrzeby biznesu, przemysłu, na potrzeby całej gospodarki.

Rośnie popularność kształcenia zawodowego

Solak wskazuje, poprawa sytuacji w szkolnictwie zawodowym to w dużej mierze efekt przeprowadzonych w ostatnich latach reform, które wprowadziły nowe programy kształcenia i wymogi jakościowe.

– Reformy, które zostały zrealizowane, zakładają też bardzo bliską współpracę pomiędzy szkołami i przedsiębiorcami, we współpracy z którymi powstają najrozmaitsze programy, klasy patronackie i inicjatywy edukacyjne – wymienia ekspert.

Popularność kształcenia zawodowego odzwierciedlają też statystyki Ministerstwa Edukacji i Nauki, z których wynika, że w roku szkolnym 2020/2021 56,5% młodych ludzi po szkole podstawowej wybrało kształcenie branżowe i techniczne, w stosunku do 43,5% absolwentów, którzy wybrali kształcenie ogólne. 

– Aby nasze szkolnictwo zawodowe było na światowym poziomie i mogło stawać w szranki z edukacją branżową z najwyżej rozwiniętych krajów na świecie, musimy motywować, wręcz wymuszać bliską współpracę szkół z pracodawcami w taki sposób, żeby ten proces kształcenia i praktyk odbywał się w odniesieniu do konkretnych potrzeb gospodarki i konkretnych potrzeb przedsiębiorstw – mówi Dawid Solak. – Każdy przedsiębiorca chciałby, żeby nowy pracownik, który do niego przychodzi, już od pierwszych dni potrafił obsługiwać przynajmniej część systemów, na których pracuje firma. Weźmy np. SAP-a, który jest bardzo popularny w przemyśle. Umiejętność poruszania się w tym programie bardzo dużo daje nowemu pracownikowi. On jest od razu o wiele bardziej produktywny, o wiele lepiej i sprawniej pracuje i szybciej pozwala wypracowywać zyski dla firmy.

Zawodowe igrzyska olimpijskie

Ekspert Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji wskazuje, że potrzebne są też inicjatywy, które będą promować szkolnictwo zawodowe wśród młodych ludzi. Jedną z nich są międzynarodowe zawody WorldSkills – nazywane igrzyskami olimpijskimi zawodów branżowych. To największe na świecie konkursy umiejętności zawodowych: od najnowszych technologii komputerowych i robotyki po gotowanie, spawanie i florystykę. Za rok w Polsce odbędzie się ich europejska wersja – EuroSkills 2023.

– To największa na świecie olimpiada młodych zawodowców. Federacja, która je organizuje, jest odpowiednikiem piłkarskiej UEFA w świecie sportu – mówi Dawid Solak. – W ramach tych zawodów do Polski przyjedzie w przyszłym roku ponad 600 zawodników z 31 państw Starego Kontynentu, aby rywalizować ze sobą o tytuł najlepszego stolarza, najlepszego florysty, najlepszej kucharki czy najlepszego operatora maszyn CNC.

Konkursy WorldSkills i EuroSkills odbywają się w formule naprzemiennej, co dwa lata. To wydarzenia porównywalne rangą z dużymi zawodami e-sportowymi. Zawodnicy, którzy biorą w nich udział, mają swoich kibiców, są wspierani przez oficjalne krajowe delegacje i rywalizują z najlepszymi konkurentami, aby potem zdobyć pracę w czołowych światowych firmach. Przykładem jest chociażby Samsung, wręcz masowo zatrudniający laureatów, czy kariera Macieja Pisarka, który podczas WorldSkills Kazań 2019  wywalczył tytuł wicemistrza świata w gotowaniu.

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Raporty

Współpraca przemysłu z nauką – efekty, bariery, możliwości poprawy

Z badań prowadzonych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Konfederację „Lewiatan” wynika, że krajowi przedsiębiorcy coraz chętniej sięgają po oferowane przez ośrodki naukowe nowe rozwiązania techniczne i technologiczne, widząc w tym ważny czynnik budowania konkurencyjności i pozycji rynkowej. W rezultacie stopniowo rośnie odsetek polskich firm, które wprowadzają innowacje produktowe i procesowe, co jednak nie zmienia faktu, że pod względem innowacyjności nadal ustępujemy najwyżej rozwiniętym krajom UE, a nawet unijnym średniakom.

Konkurs EuroSkills do tej pory odbył się siedem razy. Przyszłoroczne mistrzostwa po raz pierwszy odbędą się w Polsce, w dniach 5–9 września 2023 r. w gdańskiej Amber Expo. Organizatorzy szacują, że będzie je oglądać na żywo ok. 100 tys. zagranicznych gości.

– To bardzo duże wydarzenie dla całego sektora edukacji branżowej. Właśnie takimi metodami zamierzamy wprowadzać nowe, interesujące standardy, aby przekonywać młodych ludzi, że wybór szkoły zawodowej jest czasami o wiele lepszą, ciekawszą i lepiej płatną alternatywą niż wybór szkoły o profilu ogólnym – mówi zastępca dyrektora generalnego Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.

Jak podkreśla, na organizacji przyszłorocznych mistrzostw EuroSkills 2023 skorzysta przede wszystkim cały krajowy ekosystem edukacji branżowej.

– Z jednej strony największymi wygranymi będą oczywiście młodzi ludzie i wierzę, że jak najwięcej Polaków przywiezie złote, srebrne i brązowe medale. Z drugiej strony każdy młody człowiek będzie mógł obserwować te zmagania, być może część nauczycieli ze szkół branżowych zacznie dzięki temu stosować nowe, interesujące metody edukacyjne. Oni też będą wygrani – mówi Dawid Solak. – Przede wszystkim skorzysta nasz rynek pracy, który poprzez lepszy poziom kształcenia branżowego oraz bliższe związki między sektorem edukacji i przemysłem, biznesem będzie w stanie efektywnie konkurować z rynkami zachodnimi.

Strategiczni partnerzy 

Strategicznym partnerem EuroSkills będą uczelnie, które już rozpoczęły eliminacje najlepszych kandydatów do startu w przyszłorocznych mistrzostwach. Kilkanaście z nich przystąpiło też do Koalicji na rzecz organizacji EuroSkills 2023 i za rok obejmą patronat merytoryczny nad poszczególnymi konkurencjami, związanymi m.in. z zawodami przyszłości (np. AGH – integracja robotów przemysłowych, Politechnika Śląska – przemysł 4.0, Politechnika Krakowska – budownictwo cyfrowe, Politechnika Białostocka – projektowanie w CAD).

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, która z ramienia MEiN pełni rolę instytucji koordynującej, powołała biuro WorldSkills Poland, które m.in. wyszukuje najzdolniejszych uczniów, studentów oraz absolwentów i przygotowuje ich do udziału w zawodach. W listopadzie br. również w Gdańsku odbędą się ogólnopolskie zawody SkillsPoland 2022, które będą eliminacjami do przyszłorocznych EuroSkills.

Źródło: Newseria