Zaangażowanie Polski w sektor kosmiczny
gov.plSektor kosmiczny to jeden z najbardziej zaawansowanych i innowacyjnych obszarów nowoczesnej gospodarki. Ma coraz większe znaczenie w Polsce i na świecie. Dlatego nasz kraj tak aktywnie uczestniczy w działaniach Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i odnosi na tym polu sukcesy. Wybranie dr Sławosza Uznańskiego do grona rezerwowych astronautów ESA jest nie tylko wielkim sukcesem osobistym Polaka, ale też docenieniem naszej aktywności jako kraju.
– Postrzegamy sektor kosmiczny jako wysoko technologiczną branżę, która może przyczynić się do stworzenia nowego modelu rozwoju polskiej gospodarki – podkreśla minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.
10 lat Polski w ESA
Wstąpienie Polski do ESA przyspieszyło rozwój sektora kosmicznego w naszym kraju. Po 10 latach od wejścia do Agencji, polski sektor kosmiczny liczy blisko 400 podmiotów (firm i instytutów). 300 z nich na co dzień współpracuje z ESA, w tym ponad 150 bierze bezpośredni udział w projektach.
Zatrudnienie w polskim sektorze kosmicznym szacowane jest obecnie na blisko 12 tys. etatów. Polskie firmy szczególnie aktywne są w takich dziedzinach jak robotyka i automatyka czy mechatronika. Projektują i budują m.in. systemy zasilania urządzeń pokładowych, systemy optyczne i komunikacyjne dla satelitów, sensory i penetratory gruntu dla sond kosmicznych, czy oprogramowanie, które testuje systemy i podsystemy obiektów wynoszonych na orbitę.
ESA BIC Polska
W październiku 2022 r. powstało w Polsce Centrum Inkubacji Przedsiębiorczości ESA (ESA BIC). To największa sieć inkubatorów kosmicznych w Europie. Głównym celem ESA BIC-ów jest wspieranie przedsiębiorców z pomysłami biznesowymi związanymi z przemysłem i usługami kosmicznymi, a tym samym tworzenie i rozwijanie start-upów związanych z tą branżą w całej Europie. ESA BIC Polska będzie miała dwie siedziby – w Warszawie i w Rzeszowie.
Technologie obecne w codziennym życiu
Jednym z najbardziej znanych przykładów jest nawigacja satelitarna, dzięki której możemy szybciej i bezpieczniej podróżować lub transportować towary. Satelity obserwacyjne pozwalają też przewidywać wielkość plonów w rolnictwie i obserwować zmiany zachodzące w przyrodzie. Nawigacja satelitarna jest powszechnie używana w obronności i łączności wojskowej. Korzystają z niej także służby ratownictwa medycznego.
Dzięki obserwacjom satelitarnym możemy również określać i przewidzieć skalę powodzi czy zasięg pożaru. Wiele wynalazków, które ułatwiają nam życie, może nawet nie kojarzyć się z kosmosem. To na przykład aparaty fotograficzne w naszych smartfonach, czy komunikacja bezprzewodowa.
Medycyna często korzysta z technologii, które zostały opracowane na potrzeby misji kosmicznych. Uratowały one życie i zdrowie milionów ludzi. Dzięki nim możliwa jest laserowa korekcja wzroku, dializa nerek, sztuczne wspomaganie serca czy tomografia komputerowa. Wynalazkiem kosmicznym (NASA) jest też folia termiczna, której używa się między innymi w ratownictwie medycznym. Innymi filtry do wody czy próżniowe opakowania do żywności.
Niepalne materiały wynalezione dla astronautów są dziś wykorzystywane w ubraniach straży pożarnej, a czujniki dymu w domach i budynkach publicznych.
Plany ESA
W trakcie posiedzenia Rady Europejskiej Agencji Kosmicznej na szczeblu ministerialnym (CM22) w Paryżu w dniach 22 i 23 listopada br., kraje członkowskie przyjęły ambitne plany związane z umacnianiem europejskiej pozycji w kosmosie. Badania naukowe kosmosu będą kontynuowane, ale dużo silniejszy nacisk będzie położony na praktyczne wykorzystanie kosmosu. Coraz większe znaczenie mają technologie, które zwiększają bezpieczeństwo Europy, przyczyniają się do rozwoju gospodarek krajowych, a także zapewniają wygodę życia jej obywateli. Łączny budżet, którym będzie dysponowała ESA w latach 2023-2025 na realizację powyższych założeń wynosi 17mld euro.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Przyszłość polskiego sektora kosmicznego
Plany na kolejne dziesięciolecie Polski w ESA są ambitne. POLSA będzie kontynuowała budowę Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej – czyli różnorodnych danych satelitarnych, które będą dostępne na jednej platformie. Korzystamy tu z doświadczeń polskich firm, które już wygrały prestiżowe kontrakty na centra danych satelitarnych ESA i innych krajów. Obserwacja Ziemi to jeden z kluczowych programów ESA, w którym również Polska aktywnie partycypuje. Dane pozyskiwane z satelitów są już dzisiaj standardem w zarządzaniu sytuacjami kryzysowi np. w przypadku pożarów czy powodzi. To także nieodłączny element w planowaniu urbanistycznym i w rolnictwie. Obserwację Polski z kosmosu ma ułatwić m.in. udział w nowym programie – budowie nowatorskiego satelity SCOUT.
Kolejną dziedziną na rozwój której POLSA będzie kładła nacisk, będzie bezpieczeństwo kosmiczne. Polska dysponuje siecią teleskopów umiejscowionych na różnych kontynentach, które pozwalają śledzić co dzieje się na orbicie, ostrzegać przed możliwymi zderzeniami i spadkiem na Ziemię szczątków obiektów kosmicznych. W planach jest również zbudowanie satelity telekomunikacyjnego z polskim transponderem, co zapewni niezakłóconą łączność zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami.
Jednym z priorytetowych celów POLSA będzie również włączenie polskiego astronauty rezerwowego do korpusu podstawowego ESA, by jako drugi Polak wziął udział w kosmicznej misji załogowej.
Krajowy Program Kosmiczny
Ministerstwo Rozwoju i Technologii wspólnie z innymi resortami, Polską Agencją Kosmiczną i organizacjami branżowymi przygotował Krajowy Program Kosmiczny, który wyznaczy szczegółowe kierunki polskiej polityki kosmicznej na lata 2023-2027. Szerokie konsultacje ze środowiskiem naukowym i przedsiębiorcami planowane są w najbliższych tygodniach.
Opracowanie i wdrożenie Programu to odpowiedź na rosnącą rolę sektora kosmicznego i wykorzystania przestrzeni kosmicznej dla postępu technologicznego w wielu sektorach gospodarki.
Mechanizmy wsparcia ukierunkowane będą na sektor przedsiębiorstw, naukę, administrację rządową i samorządową oraz na działania edukacyjne i podnoszące świadomość społeczeństwa w zakresie wpływu technologii kosmicznych na rozwój gospodarczy Polski.
Źródło: gov.pl
