Praktycznie w każdej branży przemysłowej mogą wystąpić sytuacje, w których pomocne okażą się manipulatory przemysłowe. Wiele procesów technologicznych wymaga bowiem wielokrotnego podnoszenia, przenoszenia i obracania różnych podzespołów, komponentów czy gotowych detali.

Powiązane firmy

Operacje tzw. transportu bliskiego – choć wydawałoby się, że są mało istotne z punktu widzenia wydajności całego procesu produkcyjnego – źle zaplanowane mogą bardzo utrudniać realizację podstawowych zadań. Dlatego właśnie do takich celów niezbędne może okazać się wdrożenie manipulatorów przemysłowych, najlepiej dopasowanych do indywidualnych potrzeb.

Przedstawiciele producentów manipulatorów podkreślają, że wybór konkretnego urządzenia zawsze powinien być poprzedzony odpowiednią analizą zakresu jego przyszłych zadań, a także potrzeb samego przedsiębiorstwa. Zwłaszcza, że manipulatory są bardzo wyspecjalizowanymi urządzeniami i mogą być dopasowane do bardzo specyficznych zadań.

Jaki manipulator potrzebny?

Przedsiębiorcy, którzy decydują się na zakup manipulatora, jako główną przyczynę podają na ogół chęć odciążenia pracowników. Manipulatory są bowiem przydatne podczas przenoszenia, obracania, pakowania czy załadunku różnego rodzaju przedmiotów. Można powiedzieć, że są przedłużeniem ramienia pracownika, które ułatwia mu wykonywanie powtarzalnych i często bardzo ciężkich fizycznie czynności. Ponadto zapewniają bezpieczniejszy transport przedmiotów, a w porównaniu z robotem przemysłowym zajmują dużo mniej miejsca na hali produkcyjnej.

Przy wyborze manipulatora znaczenie może mieć wiele czynników. To przede wszystkim rodzaj, wielkość, masa, a nawet geometria przenoszonego produktu. Do tego istotne mogą być także specyficzne uwarunkowania miejsca, w którym urządzenie miałoby się poruszać. Bardzo ważne jest również to, czy manipulator będzie obsługiwać tylko jeden typ produktów, czy więcej.

Dostępne na rynku manipulatory mogą być dostosowane do przenoszenia bardzo różnych przedmiotów. Rury, arkusze blach, zwoje, beczki, worki z materiałami sypkimi, elementy konstrukcyjne to tylko kilka z częściej spotykanych rodzajów elementów i materiałów, z jakimi muszą sobie poradzić manipulatory. Ta duża różnorodność pokazuje, że nie sposób obsłużyć wszystkich rodzajów przedmiotów, używając tego samego urządzenia transportowego.

Jednym z ważniejszych podzespołów każdego manipulatora jest chwytak. Jego rodzaj i konstrukcja powinny być jak najlepiej dopasowane do rodzaju przenoszonego przedmiotu. Najprostszym rozwiązaniem są zwykłe haki, które są najbardziej uniwersalne. Na rynku dostępne są też jednak manipulatory z przyssawkami służące np. do transportu szyb czy arkuszy blach, a także ze szczękami pneumatycznymi oraz magnetycznymi chwytakami i trzpieniami rozprężnymi.

Ponadto dostępne modele manipulatorów mogą mieć wiele innych rozwiązań, które zwiększą ich możliwości transportowe: manipulatory linkowe i ze sztywnym układem ramion, urządzenia wyposażone w różne rodzaje chwytaków (przyssawkowe, haki, magnes stały, kleszcze samozaciskowe itd.), zaplanowane do dźwigania kilkunastu kilogramów lub ponad tony ładunku. Mogą też mieć konstrukcje przystosowane do szczególnych warunków, np. pracy w atmosferze wybuchowej.

Manipulatory uniwersalne, specjalistyczne, a może na zamówienie?

Różnorodność zadań z obszaru transportu bliskiego, a przede wszystkim różne elementy, jakie będzie obsługiwać manipulator, wywołują często dylemat związany z wyborem najlepszego manipulatora. Idealne byłoby jedno uniwersalne rozwiązanie, które pozwoliłoby realizować różne potrzeby transportowe. Wiadomo jednak, że rozwiązania dobre do wszystkiego z reguły nie istnieją.

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Utrzymanie ruchu

Na co zwracać uwagę przy zakupie pierwszego manipulatora?

Pojawiła się potrzeba zakupu pierwszego urządzenia typu manipulator przemysłowy lub innego urządzenia transportu bliskiego (UTB)? Niezależnie od powodu kluczową sprawą jest wzięcie pod uwagę długoterminowej wartości, jaką może zaoferować nowoczesne i odpowiednio dobrane urządzenie. Trzeba jednak uwzględnić także ryzyko strat, jakie mogą się wiązać ze źle dobranym sprzętem.

Jak zauważa Adam Szlendak, dyrektor zarządzający Dalmec Polska, tym, co odróżnia manipulator od uniwersalnych wciągarek czy żurawi, jest jego zastosowanie do określonej gamy produktów.

– Naszą przewagą są chwytaki projektowane pod konkretne aplikacje. Pewną uniwersalnością charakteryzują się jedynie manipulatory z hakiem. Stosujemy te rozwiązania u klientów, u których zakres produktów jest tak szeroki, że nie jest możliwie zaprojektowanie do nich jednego wspólnego chwytaka. Użytkownik manipulatora stosuje wówczas swoje zawiesia. Zarówno hakowe, jak i magnesy. Bardzo często są to odlewnie oraz zakłady obróbki mechanicznej metali – wyjaśnia Adam Szlendak.

Wielu producentów manipulatorów oferuje rozwiązania, które są dostosowywane do konkretnych zamówień odbiorców. To szczególnie istotne wtedy, gdy transportowane elementy mają np. bardzo nietypowe kształty. Tylko bowiem optymalne dopasowanie manipulatora zapewnia bezpieczną, komfortową i wydajną pracę.

Wybór gotowego manipulatora może być w dłuższej perspektywie kłopotliwy. Może się bowiem okazać, że nie będzie w pełni dopasowany do warunków pracy w danym miejscu (jeśli chodzi np. o zasięg pracy czy maksymalny udźwig). W efekcie albo przedsiębiorca będzie zmuszony do zakupu nowego urządzenia transportowego, albo część zadań będzie musiała być wykonywana ręcznie.

Dlatego też – żeby mieć pewność, że manipulator spełni wszystkie oczekiwania – warto, żeby był zaprojektowany pod konkretne zamówienie. Adam Szlendak dodaje:

– Jak już wspomniałem wcześniej, każdy manipulator jest przeznaczony do operacji określonej przez klienta. Możliwości manipulatorów są bardzo duże. W zasadzie każdy produkt da się złapać i przenieść dedykowanym chwytakiem. Możemy manipulować produktem podczas przenoszenia we wszystkich osiach. Zaprojektowanie i wykonanie dobrego manipulatora wymaga jednak ścisłej współpracy kupującego z dostawcą.

Dopasowany na zamówienie manipulator powinien spełniać wszystkie podstawowe wymagania, które wiążą się z jego późniejszą pracą. To przede wszystkim wspomniane już wcześniej maksymalny zasięg (zarówno w pionie, jak i poziomie) oraz udźwig, ale także rozmiar obsługiwanych elementów, rodzaj chwytaka, wysokość hali produkcyjnej czy sposób jego obsługi.

Ciężko oczekiwać, że uniwersalny manipulator będzie idealnie dopasowany pod kątem tych wszystkich parametrów – choć oczywiście taka możliwość też istnieje. Warto jednak pamiętać, że tylko optymalnie dobrane urządzenie zapewni maksymalną wydajność wykonywanych czynności transportowych.