Przegląd urządzeń transportu bliskiego – co warto wiedzieć
Istnieją dwa rodzaje serwisów, którym powinny podlegać wszystkie urządzenia transportu bliskiego: przegląd okresowy, zwany również konserwacyjnym, oraz przegląd gwarancyjny. Jakie są między nimi różnice? I co trzeba wiedzieć, aby właściwie przeprowadzić każdy z nich?
Przegląd okresowy, zwany konserwacyjnym, jest zespołem czynności regulowanym przez polskie prawo. Terminy takich serwisów są uzależnione od specyfiki maszyny, ale zwykle powinno się je przeprowadzać co 60 lub 90 dni. Należy pamiętać, że takiej kontroli potencjalnie może dokonać każda osoba, jednak brak uprawnień serwisanta może skutkować mandatem ze strony PIP lub UDT, a także utratą gwarancji producenta urządzenia.
Przegląd okresowy a gwarancyjny urządzeń transportu bliskiego
Przegląd okresowy jest często mylnie utożsamiany z przeglądem gwarancyjnym urządzenia. Tymczasem są to dwie różne instytucje, choć trzeba zaznaczyć, że przegląd konserwacyjny w bezpośredni sposób może oddziaływać na przegląd gwarancyjny. Jeśli bowiem ten pierwszy zostanie wykonany w niewłaściwy sposób (np. przez osobę bez odpowiednich uprawnień), możemy stracić możliwość skorzystania z serwisu gwarancyjnego. Podobne konsekwencje będzie miało nieprzestrzeganie terminu wykonania przeglądu konserwacyjnego.
Regulacje prawne w zależności od zaistniałych czynników sugerują różne terminy kontroli sprzętu. Niezależnie od obowiązujących przepisów producenci urządzeń transportu bliskiego (UTB) zalecają z reguły, aby przegląd okresowy wykonywać co 50 000 cykli. Trzeba jednak zaznaczyć, że przegląd konserwacyjny nie jest wymogiem wprowadzonym przez producentów UTB, choć mogą oni sugerować oczekiwany termin wykonania takiego serwisu. Wymóg ten ustanowiony jest przez polskie prawo. Warto również podkreślić, że poza aspektem prawnym ten rodzaj okresowej kontroli gwarantuje także bezpieczeństwo pracowników obsługujących urządzenie transportu bliskiego, dlatego warto szczególną wagę przywiązywać do profesjonalnego i regularnego wykonywania jego przeglądów (tak konserwacyjnych, jak i gwarancyjnych).
Przegląd konserwacyjny – rozporządzenia prawne
Każde urządzenie techniczne podlega obowiązkowemu dozorowi technicznemu. Wymóg ten reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (załącznik nr 2, pkt 8 i pkt 10). Dokument ten określa wymogi przeprowadzania okresowego przeglądu maszyn, zaś Urząd Dozoru Technicznego jest jednostką sprawującą kontrolę nad tym systemem.
Według kryteriów Urzędu Dozoru Technicznego manipulatory przemysłowe określane są jako: żurawie z napędem ręcznym lub – w przypadku manipulatorów z silnikiem pneumatycznym umożliwiającym jazdę po torowisku – jako żurawie stacjonarne. W pierwszym przypadku manipulatory objęte są dozorem uproszczonym, w drugim – dozorem ograniczonym. Różnice w rodzajach maszyn przekładają się więc na różnice w wykonywaniu obowiązkowych przeglądów konserwacyjnych. Żurawie z napędem ręcznym wymagają przeglądu co 90 dni. Natomiast żurawie stacjonarne podlegają obowiązkowej kontroli co 60 dni. Te terminy również reguluje rozporządzenie; użytkownik maszyn ma natomiast prawo wprowadzić swój dodatkowy harmonogram przeglądów. Należy jednak pamiętać, że musi on być zgodny z wymogami prawnymi oraz regulacjami, które nakłada na kupującego producent sprzętu.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Kto może dokonać przeglądu konserwacyjnego?
Użytkownik maszyny potencjalnie ma prawo skorzystać z usług każdej wybranej przez siebie firmy zewnętrznej lub własnego działu utrzymania ruchu. Podstawowym warunkiem wynikającym z rozporządzenia jest posiadanie przez serwisanta odpowiednich uprawnień. Wybór doświadczonego eksperta pozwoli uniknąć ryzyka zakwestionowania gwarancji w przypadku awarii sprzętu. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie więc skorzystanie z autoryzowanego serwisu producenta UTB, który dysponuje wszystkimi niezbędnymi uprawnieniami. Przeprowadzenie okresowej kontroli przez autoryzowany serwis producenta daje stuprocentową pewność otrzymania gwarancji w przypadku zaistniałych uszkodzeń sprzętu.
Producent ma jednak prawo zakwestionować gwarancję, jeśli w czasie jej obowiązywania klient zleci wykonanie przeglądu konserwacyjnego innej firmie, a zrealizowana naprawa zostanie dokonana przez serwisanta bez odpowiednich uprawnień do wykonywania takiego przeglądu lub zostanie przeprowadzona niewłaściwie, tj. niezgodnie z zaleceniami określonymi przez producenta.
Ta tradycyjna procedura rynkowa nie jest rozwiązaniem, które chroni wyłącznie producenta. Jest także formą najlepszej ochrony sprzętu. Autoryzowany serwis jest w stanie przeprowadzić przegląd w odpowiedni sposób – zgodnie z zaleceniami projektantów sprzętu. Ryzyko uszkodzeń sprzętu przez niekompetentną firmę przeprowadzającą serwis jest bardzo wysokie. Nie warto więc oszczędzać na tym zadaniu. Inwestycja w profesjonalny serwis to inwestycja w bezpieczeństwo pracy.
---
Autor jest dyrektorem zarządzającym w firmie Dalmec Polska