Nowoczesne technologie i trendy w obszarze czyszczenia przemysłowego
Deutsche MesseChyba każdy z nas lubi, kiedy w jego miejscu pracy panuje nienaganny porządek. W przypadku zakładów produkcyjnych nie da się jednak całkowicie wyeliminować powstawania zanieczyszczeń. Istotne jest więc regularne czyszczenie stanowiska pracy, także wykorzystywanych w procesach produkcyjnych narzędzi, maszyn i urządzeń oraz ich części. To nie tylko kwestia estetyki. Zabrudzenia bowiem zmniejszają komfort pracy, mogą też negatywnie wpływać na zdrowie pracowników, a także na stan techniczny sprzętu produkcyjnego, czyli również jego wydajność. Na szczęście ciągła ewolucja w obszarze dostępnych metod czyszczenia przemysłowego pozwala coraz sprawniej radzić sobie z każdy rodzajem nieczystości.
Powiązane firmy
Czyszczenie jest niezbędnym etapem większości procesów produkcyjnych. Różnego rodzaju zanieczyszczenia, które mogą powstawać w kolejnych fazach tych procesów, są bowiem czynnikiem niepożądanym, który może negatywnie oddziaływać na różne obszary działalności.
Ze względu na dość dużą różnorodność zabrudzeń, które mogą wystąpić, przez lata opracowano (i stale się opracowuje) różne metody czyszczenia. Od tradycyjnych metod wodnych, przez czyszczenie parą, przy użyciu rozpuszczalników, aż po bardziej zaawansowane technologie mycia przemysłowego, do których zaliczamy m.in. czyszczenie suchym lodem, przy użyciu ultradźwięków lub lasera.
Dynamiczny rozwój branży czyszczenia przemysłowego
Branża czyszczenia przemysłowego w ostatnich dwóch, trzech dekadach rozwija się bardzo dynamicznie. Nie jest to tylko kwestia pojawienia się nowych technologii mycia, choć z całą pewnością pozwalają one usprawnić procesy czyszczenia i coraz lepiej radzą sobie nawet z najtrudniejszymi zanieczyszczeniami. Rozwój widoczny jest także np. w obszarze dostępnych środków czyszczących.
Odchodzi się bowiem od preparatów chlorowcopochodnych, które wprawdzie stosunkowo łatwo radzą sobie z większością zabrudzeń organicznych, szybko schną i są niepalne, ale jednocześnie są szkodliwe dla środowiska i zdrowia pracowników. Dlatego też coraz częściej zastępuje się je rozpuszczalnikami na bazie węglowodorowych bezchlorowców i modyfikowanymi alkoholami.
Niewątpliwie olbrzymi wpływ na ten rozwój mają nowe, coraz surowsze przepisy środowiskowe, a także zmieniająca się świadomość przedsiębiorców i konsumentów w kwestii ochrony klimatu. Stąd też stale rosnąca popularność wszelkich technologii i rozwiązań, których wpływ na środowisko naturalne ograniczono do absolutnego minimum.
Również nowe technologie z obszaru Przemysłu 4.0 będą coraz bardziej wpływać na procesy czyszczenia przemysłowego. Rozwiązania internetu rzeczy (np. czujniki lub systemy wizyjne), zautomatyzowane lub zrobotyzowane urządzenia, cyfryzacja, a nawet sztuczna inteligencja będą motorem napędowym zmian w najbliższej przyszłości.
Już teraz można sobie wyobrazić rozwiązania, w których − praktycznie całkowicie bez udziału człowieka − urządzenia czyszczące będą samodzielnie decydować o procesie mycia i wszystkich jego parametrach.
Wojciech Nizio, regional brand activation manager marki Tork, podkreśla, że popularność zyskują dziś przede wszystkim rozwiązania efektywne, bezpieczne i zrównoważone. Czyszczenie w zakładach przemysłowych wpływa bowiem na efektywność, a więc też na wyniki produkcji – menadżerowie poszukają więc szybkich i skutecznych rozwiązań.
– Odpowiednio dobrane produkty i procesy czyszczenia mają także istotne znaczenie w zapewnianiu bezpieczeństwa. Rośnie świadomość kierowników produkcji na temat np. strategicznego umieszczania systemów z produktami do wycierania i czyszczenia w zasięgu ręki operatorów maszyn – dodaje Wojciech Nizio.
Czyszczenie przemysłowe a zrównoważony rozwój
Wydawałoby się, że w kontekście mycia przemysłowego liczy się przede wszystkim usunięcie z czyszczonego elementu wszelkich zanieczyszczeń. W dzisiejszych czasach pojawiają się jednak całkiem nowe wymogi, które stawia się przed technologiami i środkami czyszczącymi. Coraz ważniejszy jest np. zrównoważony rozwój, w szczególności w sferze środowiskowej.
Obecnie procesy czyszczenia muszą więc być nie tylko skuteczne i wydajne, ale także nie mogą stanowić zagrożenia dla pracownika, który je przeprowadza. Stosowane w zakładzie przemysłowym metody czyszczenia i wykorzystywane środki czyszczące muszą być także przyjazne dla środowiska. Coraz częściej stosuje się takie rozwiązania, które wpisują się w koncepcję gospodarki obiegu zamkniętego, a więc minimalizuje się ilość odpadów, których nie da się już ponownie wykorzystać.
W procesach mycia części maszyn coraz częściej stosuje się ekologiczne urządzenia czyszczące. Jak podkreślają eksperci firmy Mewa Textil-Service, w tych procesach nie wykorzystuje się rozpuszczalników ani lotnych związków organicznych. Rozkładu biologicznego resztek tłuszczy i olejów dokonują naturalne mikroorganizmy.
Myjki takie bardzo dobrze sprawdzają się przy usuwaniu zanieczyszczeń w postaci olejów i tłuszczów, a także pozostałości po procesie krakingu. Płyn czyszczący bez problemu usuwa również organiczne związki chemiczne, np. cukier, co nie jest możliwe przy zastosowaniu zwykłych rozpuszczalników.
Bardzo dobrym przykładem ewolucji w tym obszarze są także detergenty. Przede wszystkim powinny być one wytwarzane na bazie naturalnych substancji, a do tego powinny być jak najwydajniejsze. Stosowanie np. rozpuszczalników organicznych pozwoli zmniejszyć ilość zużywanego w procesie czyszczenia środka myjącego.
Ekologiczne detergenty sprawiają, że również powstające w czasie mycia odpady nie stanowią już zagrożenia dla środowiska naturalnego. W czasie czyszczenia nie powstają lotne związki organiczne. Bardziej wydajne środki czyszczące często pozwalają także zmniejszyć np. temperaturę procesu mycia (np. przy wykorzystaniu myjki wysokociśnieniowej), a niższa temperatura o kilkanaście zaledwie stopni Celsjusza oznacza znacznie mniejsze zużycie energii.
– Nowoczesnym zakładom przemysłowym zależy na wdrażaniu zrównoważonych rozwiązań i podejmowaniu działań, które minimalizują ilość odpadów produkcyjnych i ograniczają marnotrawstwo. W związku z tym obserwujemy wzrost zainteresowania czyściwami z biomateriałów i dyspenserami, które pozwalają precyzyjnie dozować produkt odcinek po odcinku, co ułatwia kontrolę jego zużycia – mówi Wojciech Nizio.
I dodaje, że niesłabnącą popularnością cieszą się jednorazowe czyściwa – włókninowe i papierowe. Sprawdzają się bowiem tam, gdzie trzeba szybko osuszyć powierzchnie i maszyny lub usunąć z nich zabrudzenia.
Eksperci firmy Mewa Textil-Service zwracają natomiast uwagę na czyściwa wielokrotnego użytku, które są wytrzymałe i wygodne w zastosowaniu. Są one dostępne w różnych wersjach i do różnych zastosowań: od bardzo wytrzymałych przeznaczonych do ogólnego stosowania po czyściwa wykonane ze specjalnej przędzy, przeznaczone do delikatnych, np. polerowanych powierzchni.
W przeciwieństwie do czyściw z papieru technologia czyściw bawełnianych wielokrotnego użytku pozwala na odzyskiwane z czyściw olejów, smarów i innych cieczy, które potem można ponownie wykorzystać.
Czyściwo jest też ekonomiczniejsze w zastosowaniu, ponieważ może być prane i używane nawet do 50 razy. Dzięki temu znacznie redukowana jest ilość odpadów, które zanieczyszczają środowisko naturalne.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Przykładem proekologicznego podejścia są również maty olejowe, które chronią środowisko i pracowników przed skutkami wycieku olejów i innych płynów ropopochodnych. Dzięki temu oleje silnikowe i przekładniowe, rozpuszczalniki, ciecze chłodząco-smarujące i ługi są magazynowane w sposób bezpieczny i czysty w odpornym rdzeniu ssącym, wykonanym ze specjalnej włókniny.
Czyszczenie suchym lodem
Technologią przyjazną dla środowiska, bo niewymagającą stosowania rozpuszczalników lub detergentów, jest czyszczenie suchym lodem, czyli dwutlenkiem węgla (CO2) w stanie stałym. Nie pozostawia on żadnych dodatkowych zanieczyszczeń. Granulki CO2 po prostu odparowują i do usunięcia zostaje jedynie pierwotny składnik zanieczyszczenia.
Technologia ta z powodzeniem może zastąpić bardziej tradycyjne metody mycia przemysłowego – jest niezwykle skuteczna, efektywna i bezpieczna dla użytkownika. Z powodzeniem usuwa wiele różnych rodzajów zabrudzeń (m.in. smary, oleje, kleje, żywice i osady, a także azbest) z różnorodnych powierzchni.
Sam proces czyszczenia jest bezpieczny dla maszyny czy urządzenia – nie powoduje bowiem żadnych zarysowań czy pęknięć. Czyszczenie można przeprowadzać bez demontażu urządzeń, także na gorących powierzchniach, a nawet przy podłączonym zasilaniu elektrycznym.
Zaletą tej techniki jest także szybkość czyszczenia, ponieważ nie ma etapu suszenia czy studzenia. Jest to więc technologia szczególnie zalecana tam, gdzie ważne jest minimalizowanie przerw produkcyjnych. Ponadto można ją stosować do mycia elementów, które nie powinny mieć kontaktu z wodą i są narażone na pojawienie się ognisk korozji.
Technologia laserowa w procesach czyszczenia
Wraz z rozwojem technologii laserowych w różnych procesach produkcyjnych lasery dotarły również do obszaru czyszczenia przemysłowego. Czyszczenie laserowe jest bardzo efektywną metodą, która pozwala usuwać zanieczyszczenia nawet o rozmiarze poniżej 1 mikrona, co byłoby niemożliwe przy zastosowaniu większości innych metod.
Co istotne, technologię tę można stosować w przypadku wielu różnych powierzchni, w tym metali, tworzyw sztucznych, szkła, drewna czy gumy. Z powodzeniem laserem można czyścić wszelkiego rodzaju maszyny i urządzenia przemysłowe, a także usuwać z nich rdzę, dzięki czemu można je przywrócić niemal do stanu pierwotnego (przynajmniej pod względem wizualnym).
Regulując wiązkę lasera (moc impulsu i prędkość skanowania), można dostosować urządzenie czyszczące do różnych powierzchni i rodzajów zanieczyszczeń. Laser może być odpowiednio mocny, żeby usuwać nawet najtrwalsze zabrudzenia (np. ogniska rdzy).
Ponieważ jest to również proces bezdotykowy, a do tego laser może działać punktowo, technologii czyszczenia laserowego można używać także w przypadku delikatnych powierzchni i małych detali, np. komponentów elektrycznych i elektronicznych. To także metoda bardzo dokładna, dzięki czemu w większości przypadków nie są potrzebne żadne dodatkowe czynności obróbcze po zakończonym procesie mycia. Samo mycie jest stosunkowo krótkim procesem.
Wszechstronność lasera pozwala na czyszczenie przy jego użyciu bardzo różnorodnych zanieczyszczeń. Oprócz wspomnianej już rdzy można usuwać również pozostałości po olejach i smarach, farby i stare powłoki lakiernicze, a także resztki klejów. Technologię tę można stosować także jako przygotowanie powierzchni do procesów malowania, klejenia czy spawania.
Ultradźwiękiem w brud
Nowoczesną technologią czyszczenia przemysłowego jest także mycie ultradźwiękami. Metodę tę zaleca się głównie do czyszczenia małych i delikatnych elementów, ponieważ w ich przypadku zastosowanie inwazyjniejszych metod mogłoby doprowadzić do uszkodzenia czyszczonego elementu. Mycie ultradźwiękami jest nawet czterokrotnie szybsze od innych tradycyjnych metod czyszczenia, a przy tym pozostawia idealnie równą powierzchnię wyczyszczonego elementu.
Urządzenia ultradźwiękowe wykorzystują do czyszczenia fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości. Dzięki temu, że przenikają przez strukturę cząstek zanieczyszczeń, są w stanie usuwać nawet najdrobniejsze zabrudzenia.
Wykorzystuje się je często do mycia detali o skomplikowanych kształtach, w których przypadku dotarcie do trudno dostępnych miejsc przy użyciu innych metod byłoby utrudnione albo wręcz niemożliwe. Tę metodę mycia przemysłowego stosuje się np. do czyszczenia półprzewodników, w optyce precyzyjnej, w mikro- i nanotechnice, inżynierii medycznej, a także jako mycie narzędzi przed powlekaniem ich powłokami PVD i CVD.
Robotyka i automatyka w procesach czyszczenia
Trend robotyzacji i automatyzacji nie omija także procesów czyszczenia przemysłowego. Wykorzystanie robotów sprzątająco-myjących może zapewnić dużo korzyści, a przy tym może być receptą na pojawiające się problemy z pozyskaniem pracowników. Postępy w wykorzystaniu zrobotyzowanych i autonomicznych rozwiązań w zakresie utrzymania czystości pozwalają przypuszczać, że czeka nas jeszcze sporo nowych i zaskakujących rozwiązań.
Wzorem całkowicie zautomatyzowanych linii produkcyjnych, na których rola człowieka sprowadza się jedynie do nadzorowania całości, również czyszczenie przemysłowe może przybrać podobną formę. W pełni automatyczne linie myjące mogą realizować różne procesy – od wstępnego czyszczenia detali, przez ich mycie, płukanie, suszenie i np. nakładanie powłok antykorozyjnych. Naturalnie poszczególne etapy mogą różnie wyglądać, różne mogą być techniki stosowane podczas tych procesów.
Inteligentne linie czyszczące będą odczytywać, z jakim detalem mają do czynienia, a następnie zastosują do niego odpowiedni program czyszczenia. W zależności od stopnia zabrudzenia system sterujący może dostosować odpowiednie parametry mycia, np. ilość dozowanej chemii, żeby czyszczenie było jak najwydajniejsze.
Nowoczesne technologie czyszczące ułatwiają utrzymanie czystości w zakładzie produkcyjnym. Rozwój w tym obszarze jest pożądany, ponieważ nowoczesne i zaawansowane rozwiązania zapewniają odpowiedni poziom czyszczenia, jednocześnie optymalizując koszty.
Ponadto, co obecnie jest równie ważne, nowoczesne technologie czyszczenia przemysłowe są coraz bardziej ekologicznymi rozwiązaniami. A tego oczekują nie tylko prawodawcy, ale coraz częściej również konsumenci.
O Autorze
