Rok 2020 przyniósł pozytywne informacje związane z wypadkami przy pracy. Łącznie we wszystkich badanych sektorach gospodarki ich liczba spadła o 24,6% i wyniosła 62 740. Do tego zmalała liczba poszkodowanych przypadających na 1000 pracujących, tzw. wskaźnik wypadkowości – z 6,15 w 2019 r. do 4,62 w ubiegłym roku. Pozytywny trend nie utrzymał się jednak w statystykach najgroźniejszych wypadków – liczba tych ze skutkiem śmiertelnym nieznacznie wzrosła (o 2,7%) i wyniosła 189.

W podziale według rodzajów działalności gospodarczej najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcjach: górnictwo i wydobywanie (13,18), dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami, rekultywacja (11,97) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (7,74), natomiast najniższy w sekcjach: informacja i komunikacja (0,71) działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (1,16) oraz działalność finansowa i ubezpieczeniowa (1,17).

Wypadki przy pracy w przetwórstwie przemysłowym

Analizując dane wypadkowości dla przetwórstwa przemysłowego, na bezpieczeństwo pracowników trudno patrzeć z pełnym optymizmem. Miniony rok z jednej strony przyniósł znaczący spadek ogólnej liczby poszkodowanych przy pracy w przemyśle – 21 624 (o 6 497 mniej niż w 2019 r.) oraz wskaźnika wypadkowości. Z drugiej natomiast zanotowano więcej wypadków ze skutkiem śmiertelnym – 35 w porównaniu do 30 w 2019 r., co w obliczu pandemii, która spadła na nas w marcu ubiegłego roku rysuje się w jeszcze ciemniejszych barwach.

– Musimy zdawać sobie sprawę, że tendencji spadkowej ogólnej liczby poszkodowanych zapewne „pomogło” okresowe zamrożenie gospodarki, które na kilka tygodni ograniczyło działalność wielu dużych zakładów produkcyjnych, np. fabryk w branży automotive. W tej sytuacji nie ma jednak wytłumaczenia dla wzrostu liczby wypadków ze skutkiem śmiertelnym i branża musi podjąć stanowcze kroki prowadzące do poprawy bezpieczeństwa – mówi Marek Banach, ekspert firmy Krause, producenta konstrukcji specjalnych do pracy na wysokości w przemyśle.

Przyczyny wypadków przy pracy

To statystyka, która nie zmienia się od lat. Coroczne dane jako główną przyczynę wypadków wskazują nieprawidłowe zachowanie się pracownika, które leży u podstawy aż 60% wszystkich wypadków. Nie inaczej było w 2020 r. (60,8%). Wiele nieszczęśliwych zdarzeń miało swoje źródło także w niewłaściwym posługiwaniu się czynnikiem materialnym oraz niewłaściwym stanie tego czynnika.

Dominującą grupą wydarzeń powodujących urazy było zderzenie/uderzenie w nieruchomy obiekt (31,1%). Nieco więcej niż co piąty wypadek był spowodowany zaś uderzeniem przez obiekt znajdujący się w ruchu. Na kolejnych miejscach pod względem wydarzeń powodujących urazy znalazły się: kontakt z ostrym, chropowatym lub szorstkim przedmiotem, obciążenie fizyczne lub psychiczne, uwięzienie lub zmiażdżenie oraz kontakt z prądem elektrycznym, temperaturą, niebezpiecznymi substancjami lub preparatami chemicznymi.

Najczęściej do wypadków w czasie pracy dochodziło podczas poruszania się pracownika (36,1%), operowania przedmiotami (17,5%), transportu ręcznego (15%), pracy narzędziami ręcznymi (12,8%) oraz obsługi maszyn (9,6%).

Źródło: GUS, Krause