Rozwój technologiczny większości branż produkcyjnych nie omija również sektora opakowań. W ofercie producentów rozwiązań do pakowania pojawiają się coraz bardziej zaawansowane maszyny pakujące z nowymi funkcjami. Rozwiązania te coraz częściej stają się częścią większej linii produkcyjnej. 

Również w tej branży widoczny jest trend automatyzacji procesów. Dzięki temu zwiększa się tempo czynności, które wiążą się z pakowaniem produktów. To z kolei sprawia, że te procesy stają się wydajniejsze, więc w efekcie przedsiębiorstwo może zaoszczędzić na kosztach produkcji.

Maszyny pakujące – różne rodzaje

Oferowane przez branżę opakowaniową maszyny i urządzenia są bardzo zróżnicowane. Wynika to przede wszystkim ze wspomnianej wyżej dużej różnorodności pakowanych towarów. Wśród dostępnych na rynku rozwiązań można znaleźć maszyny zarówno uniwersalne, jak i dopasowane do specyficznych potrzeb klientów.

Do typowych maszyn pakujących można zaliczyć wszelkiego rodzaju pakowaczki lub pakowarki. To m.in. maszyny typu flow pack (do szczelnego pakowania produktów przy użyciu folii taśmowej i hermetycznego zgrzewu) czy doypack (do pakowania przy użyciu folii, papieru lub laminatów poprzez zgrzewanie kilku warstw materiału do postaci stojącej torebki).

To także inne maszyny pakujące do folii (streczowej, termokurczliwej), kartoniarki, tubiarki i maszyny dozujące do napełniania butelek bądź słoików. Dużą popularnością cieszą się też wszechstronne maszyny do pakowania, które umożliwiają pakowanie wielu różnorodnych produktów.

Poza maszynami, których zadaniem jest napełnianie opakowania, w procesach pakowania często biorą udział także inne urządzenia, które wspomagają te czynności. Są to np. urządzenia do zgrzewania folii, zamykania torebek, etykietowania, banderolowania, zakręcania, taśmowania, zaklejania, ważenia czy składania gotowych opakowań. 

Osobną grupę stanowią różnego rodzaju urządzenia czy systemy, które odpowiadają za transport gotowych produktów w opakowaniach poza strefę roboczą maszyny pakującej.

Zautomatyzowane i elastyczne pakowanie

Obecnie zakłady produkcyjne coraz częściej stawiają na zautomatyzowane procesy pakowania, które mogą przynieść spore korzyści przedsiębiorstwu. Zautomatyzowane linie obejmują wiele różnych urządzeń albo wielofunkcyjne maszyny, które realizują poszczególne czynności niezbędne w procesie pakowania.

Przy taśmie/stole do pakowania znajdują się m.in. detektory, systemy kontroli wizyjnej, układy kontroli wagowej, aplikacje pick&place, urządzenia do formowania kartonów, zaklejarki kartonów, etykieciarki czy systemy paletyzowania. 

To oczywiście katalog otwarty. Linia pakująca może bowiem zawierać dowolny układ maszyn i urządzeń – zależnie m.in. od pakowanego asortymentu.

Duża różnorodność produktów, które będą pakowane, może sprawiać duże trudności w zaprojektowaniu optymalnej linii pakującej. Obok automatyzacji, drugim trendem, który ma obecnie duży wpływ na rozwój branży opakowaniowej, jest więc elastyczność tych procesów. Maszyny i systemy pakujące powinny zapewniać jak najkrótszy czas wymiany produktów przy zachowaniu naturalnie wysokiej jakości tego procesu i bezpieczeństwa.

Linia do pakowania powinna umożliwiać łatwą i szybką zmianę konfiguracji oraz dostosowanie się do zmieniających się produktów i różnorodnych opakowań. Przedsiębiorstwo musi też mieć możliwość zaspokojenia nowych potrzeb, jakie mogą pojawić się w przyszłości. 

Linia pakująca musi więc dawać możliwość rozbudowania jej o nowe urządzenia, przeprojektowania maszyn do obsługi nowego asortymentu czy poszerzenia zakresu funkcjonalnego procesu pakowania. I najlepiej, żeby te zmiany odbywały się w maksymalnie uproszczony sposób.

Elastyczność procesów pakowania nabiera szczególnego znaczenia zwłaszcza teraz, kiedy coraz więcej przedsiębiorstw odchodzi od produkcji masowej w kierunku produkcji krótkich serii bardzo zróżnicowanego asortymentu. Za zmianami na linii produkcyjnej muszą bowiem podążać odpowiednie zmiany na liniach pakujących.

Roboty pakujące

Robotyzacja procesu pakowania może przynieść liczne korzyści – analogicznie jak w przypadku wykorzystania robotów w wielu innych zadaniach w hali produkcyjnej. Roboty pakujące wykonują zadania z taką samą powtarzalnością przez cały czas i to bez względu na rodzaj produktu czy opakowania. 

Dzięki wysokiej precyzji wykonywanych ruchów opakowanie jest np. estetycznie zaklejone. Przy tym skutecznie chroni produkt przed wpływem czynników zewnętrznych.

Roboty zwiększają także elastyczność linii pakującej. Poprzez zmianę chwytaka i innych dodatkowych urządzeń można je dostosować do obsługi dowolnego niemal asortymentu. Choć w tym przypadku zdecydowanie bardziej godne polecenia są coboty. 

Można je bowiem nie tylko łatwo i w miarę szybko przekonfigurować, ale również przenieść w inne miejsce w hali produkcyjnej i wykorzystać do innego zadania. W przypadku dużych, tradycyjnych robotów przemysłowych byłoby to niemożliwe, a na pewno wymagałoby dużo więcej czasu. 

Są one bowiem stawiane na fundamentach, do tego muszą mieć specjalnie wygrodzone strefy bezpieczeństwa. W większości jednak przypadków właściwości cobotów (ich zasięg, udźwig, szybkość ruchu) są wystarczające do pakowania gotowych produktów. Coboty mogą je podnosić i pakować do odpowiednich pudełek, następnie paletyzować i wykonywać inne niezbędne prace.

Zrobotyzowane pakowanie jest też naturalnie skuteczną odpowiedzią na narastający problem niedoboru siły roboczej. Jednocześnie minimalizuje ryzyko błędu, który może się pojawić w przypadku ręcznego wykonywania niektórych czynności.

Maszyny pakujące – rosnące wymagania

Dobór odpowiednich urządzeń pakujących powinien być poprzedzony szczegółową analizą bieżących i przyszłych potrzeb przedsiębiorstwa w tym obszarze. Im bardziej zróżnicowane produkty, które będą pakowane, i im więcej różnych opakowań będzie do nich wykorzystywanych, tym bardziej taka linia pakująca powinna być dopasowana. 

Postawienie bowiem na uniwersalne maszyny i urządzenia może być dobrym rozwiązaniem tylko na krótką metę.

Istotne jest nie tylko optymalne dopasowanie rozwiązań pakujących do obecnych potrzeb. Ważne jest też przewidzenie w miarę możliwości przyszłego zapotrzebowania na maszyny do pakowania. Warto więc stawiać na rozwiązania modułowe, które po jakimś czasie można łatwo rozbudowywać o nowe urządzenia.

Niezawodność, szybkość czy trwałość są tymi cechami, które powinny zapewniać wszystkie maszyny pakujące. W zależności jednak od specyfiki pakowanego produktu czy branży mogą pojawić się także inne wymagania.

W przypadku branży spożywczej i żywności opakowania muszą zapewniać odpowiedni poziom higieny, muszą zapobiegać osadzaniu i namnażaniu się na nich różnego rodzaju mikrobów. Wśród wielu wymagań może pojawić się np. podwyższona odporność na korozję czy specyficzne wymagania dotyczące funkcjonalności opakowania lub jego estetyki.

Ważnymi aspektami przy doborze maszyny pakującej są także dodatkowe funkcjonalności, kwestie związane z bezpieczeństwem zapakowanych produktów i konserwacją maszyny. Ważne są także walory użytkowe (np. sposób sterowania maszyną).

Branża opakowań, poza wspomnianymi wyżej zagrożeniami, będzie także musiała się zmierzyć z nowymi wymaganiami, które stawia rynek. To m.in. mniejsza energochłonność, ale również mniejsze wykorzystanie różnych zasobów. Wynika z tego konieczność stosowania np. cieńszych folii, co z jednej strony pozwoli ograniczyć koszty, a z drugiej – pozytywnie wpłynie na środowisko.