Idea Przemysłu 4.0 oraz techniki z nią związane mają istotny wpływ na rozwój procesów logistycznych. To już nie tylko modny slogan czy widzimisię producentów, ale realny kierunek rozwoju, który przynosi klientom wymierne korzyści. W pełni zautomatyzowana linia transportu, kompletacji, paletyzacji i składowania, w której zastosowane zostały najnowsze technologie i rozwiązania z dziedziny robotyki, automatyki i identyfikacji produktów – to rozwiązanie pożądane przez coraz więcej firm, co świadczy o tym, że klienci coraz śmielej sięgają po nowoczesne systemy.

- Są oni świadomi konieczności ich implementacji w swoich magazynach. Wynika to z prostego rachunku – jeśli chce się pozostać konkurencyjnym, ważne jest uważne śledzenie potrzeb rynku i zmian w technologii. Klienci oczekują szybkości, efektywności i przejrzystości. Logistyka 4.0 gwarantuje realizację tych oczekiwań, jednocześnie umacniając pozycję firm w stosunku do konkurentów. Dotyczy to w szczególności sektora dóbr i usług, w których efektywny łańcuch dostaw/produkcji staje się podstawowym narzędziem budowy przewagi rynkowej – mówi Artur Thomas, menedżer projektów systemowych w Jungheinrich Polska.

Kontrola procesu

Jednym z kluczowych elementów idei Przemysłu 4.0 – jak zaznacza Marcin Kozłowski, dyrektor zarządzający w Baumalog – jest wymiana informacji pomiędzy maszynami, systemami informatycznymi i człowiekiem, umożliwiająca pełną kontrolę nad przepływem materiału i prowadzonym procesem, jak również szybkie reagowanie na pojawiające się zmiany. – W związku z tym wszelkie czynności logistyczne są związane z zapewnieniem informacji. Poczynając od magazynu, gdzie magazynier korzysta z narzędzi informatycznych, które na podstawie analizy założonych warunków wskazują miejsce lub miejsca składowania towarów, wspomagają kompletację i optymalizują proces wysyłki, umożliwiając uzyskanie większej wydajności pracy człowieka – mówi Marcin Kozłowski.

Jak dodaje, nie wolno zapominać o procesach i narzędziach wspomagających zarządzanie albo podejmujących decyzje, np. przy tworzeniu tras w procesie kompletacji, gdzie narzędzia optymalizujące proces z uwzględnieniem wielu czynników umożliwiają rozwiązywanie ad hoc problemów, które pojawiają się w trakcie wykonywania czynności. – Przykładem produkcyjnym jest np. użycie automatycznego magazynu blach w procesie przetwarzania blach wraz z systemem ich transportu pod konkretne maszyny ciągu technologicznego – zaznacza dyrektor zarządzający w Baumalog. – Na podstawie otrzymanej od klientów listy zleceń należy przeprowadzić szeroką ich analizę pod względem wielu kryteriów i przygotować optymalny plan produkcji.

Koncepcja Przemysłu 4.0 w kontekście procesów logistycznych to nie tylko wdrażanie cyfryzacji i automatyzacji. Jak przekonuje Karol Puk, kierownik działu doradztwa, sprzedaży i projektów w firmie WObit, z jednej strony niezbędne są systemy informatyczne zarządzające procesami, z drugiej – najnowocześniejsze urządzenia, np. usprawniające transport wewnątrzzakładowy. – Tutaj warto wspomnieć o autonomicznych robotach mobilnych, które wykonują ciężką pracę, wyręczając ludzi, a jednocześnie mogą poruszać się w ciągach komunikacyjnych razem z pracownikami. Są w pełni bezpieczne dzięki skanerom laserowym wykrywającym przeszkody – wyjaśnia.

Efektywniejsze systemy magazynowe

Rewolucja 4.0 staje się siłą napędową zmian w wielu firmach. Zwiększenie wydajności procesów produkcyjnych pociąga za sobą wzrost efektywności systemów transportu wewnętrznego i składowania.

Jednym z wyzwań, przed jakimi stają logistycy – jak zauważa Karolina Tokarz, prezes zarządu, dyrektor naczelna w Promag – jest składowanie większej ilości towarów, realizowanie większych przepływów materiałowych i przetworzenie dużej ilości danych przy wykorzystaniu takich samych zasobów ludzkich, organizacyjnych i magazynowych. – Dlatego sięgają oni po nowe technologie związane z Przemysłem 4.0, czyli automatyzację, robotyzację, sztuczną inteligencję, technologie komunikacji Machine to Machine, przemysłowy internet rzeczy czy big data – wylicza Karolina Tokarz. – Dzięki tym nowoczesnym rozwiązaniom można zdecydowanie poprawić wydajność procesów, a co za tym idzie, obniżyć koszty jednostkowe produktu. Maszyna, w przeciwieństwie do człowieka, może pracować cały czas, praktycznie 24 godziny na dobę, i jest w stanie wykonać w tym samym czasie zdecydowanie więcej operacji, co sprzyja obniżeniu kosztów pracy, a jednocześnie pozwala podnieść jakość dostaw i przyspieszyć ich terminy. Dzięki automatyzacji można w magazynie zredukować niemal do zera ewentualne błędy w kompletacji produktów. Nowe technologie to także wymierne oszczędności eksploatacyjne – dodaje.

Jako przykład Karolina Tokarz podaje regały z układnicami, które nie potrzebują ani światła, ani ciepła, więc mogą pracować w ciemnym i nieogrzewanym magazynie. – Dzięki systemom automatycznym na tej samej powierzchni zmieścimy zdecydowanie więcej towarów, więc magazyn może być mniejszy, co ogranicza koszty jego budowy i późniejszego utrzymania – zachwala.

Technologie informatyczne

– Zwycięską ideą logistyki 4.0 jest wzajemna łączność kilku inteligentnych urządzeń peryferyjnych, z których każde jest w stanie dostarczyć konkretne „częściowe” dane. Połączenie tych częściowych danych we wspólną platformę oprogramowania pośredniczącego może wnieść strategiczny wkład w poprawę procesów, przewidywanie napraw, punktów krytycznych i obszarów usprawnień. Czytnik kodów kreskowych może łatwo prześledzić przedmiot, inteligentna kamera może rozpoznać jego kolor lub kształt, a czytnik RFID może zidentyfikować ten przedmiot, nawet jeśli jest on ukryty wśród wielu innych. Te częściowe dane po spójnym połączeniu mogą być wykorzystane do stworzenia ogólnej wizji operacji w przystępnej cenie – wyjaśnia Marco Mallegni, senior project industry manager DC Retail w Datalogic.

Podsumowując – aby wcielić w życie idee logistyki 4.0, jak podkreśla Łukasz Kańtoch, prezes zarządu w ISL, należy wybrać system, którego rozwiązania bazują na nowoczesnych technologiach informatycznych, zapewniając m.in. dostęp do informacji w czasie rzeczywistym, możliwość importowania danych w ramach integracji systemu zarządzania magazynem z systemami WMS przedsiębiorstwa, monitoring towarów, ich załadunku i transportu oraz zastąpienie operacji manualnych przez maszyny dzięki sztucznej inteligencji.