Polskie przedsiębiorstwa są otwarte na transformację w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego
Klaster Gospodarki Cyrkularnej i RecyklinguDo 2030 roku z gospodarki o obiegu zamkniętym ma pochodzić co czwarty surowiec. Aby przyspieszyć ten proces, w Polsce potrzeba nowej, międzysektorowej Mapy Drogowej dla Gospodarki o Obiegu Zamkniętym – wskazywali eksperci w trakcie Polish Circular Forum. Obecny dokument nie spełnia już swojej roli i wymaga aktualizacji. Na braku jasnych przepisów i systemu wsparcia najbardziej cierpią przede wszystkim małe i średnie przedsiębiorstwa.
Konieczność inwestycji
– Małe i średnie przedsiębiorstwa są głównym uczestnikiem wszelkich zmian transformacyjnych, także w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego. To one mierzą się na co dzień z wszelkimi wyzwaniami, które niesie za sobą taka transformacja, co powoduje, że muszą się intensywnie zmieniać. Sektor MŚP, zwłaszcza te mikro- i małe firmy, nie lubią zmian, każda wymaga inwestycji i finansowania. To, na co cierpią małe i średnie przedsiębiorstwa, to niewystarczające fundusze na wszelkie zmiany związane z gospodarką obiegu zamkniętego, ale też bardzo szybko zmieniające się prawo – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Agnieszka Zdanowicz, wiceprezes Klastra Gospodarki Cyrkularnej i Recyklingu.
Przejście na model cyrkularny oznacza konieczność inwestycji w nowe technologie czy infrastrukturę recyklingową. Do tego z kolei potrzebne są jasne przepisy i nowa mapa drogowa, która pomoże wypracować nowe rozwiązania, za którymi pójdą projekty ustawy i harmonogram działań.
– Małe i średnie przedsiębiorstwa nie zawsze korzystają z dokumentów na poziomie europejskim, to jest domena raczej firm dużych. Z naszych wewnętrznych badań wynika, że około 3–3,5 proc. firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw jest świadomych i przygotowanych do tej transformacji. To ogromnie niski odsetek. Bardzo dobrze widać to w konkursach na środki, które wspierają transformację w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego. Jednym z dokumentów, na których oparte są założenia, jest mapa drogowa z 2019 roku. Jest to dokument, który jest bardzo dobry, bez wątpienia kierunkowy, natomiast jest niewystarczający – ocenia Agnieszka Zdanowicz.
Nowa strategia
Raport „W obiegu zamkniętym – logistyka dla gospodarki cyrkularnej z perspektywy polskich firm”, opracowany przez DB Schenker, wskazuje, że przejście na model cyrkularny oznacza konieczność inwestycji oraz projektowanie na nowo produktów z myślą o ich długowieczności i łatwości naprawy. Jednak co piąta badana firma nie potrafi określić horyzontu czasowego inwestycji w GOZ.
Najczęściej plany firm w tym zakresie sprowadzają się do segregacji odpadów (57 proc.), edukacji pracowników na temat GOZ (55 proc.) czy ponownego wykorzystania surowców (48 proc.). Główną barierą we wdrażaniu GOZ wśród polskich firm, jak wynika z raportu, wciąż pozostają wysokie koszty i brak rynkowych standardów. Oba te czynniki wskazało po ok. 30 proc. badanych przedsiębiorstw. Dlatego tak istotne jest opracowanie nowych przepisów, które uporządkują rynek.
– Należy przygotować zupełnie nowy dokument. Być może on nie musi się nazywać mapa drogowa, dlatego że już mniej więcej wszyscy wiedzą, który pas drogowy zająć i jaką prędkością jechać. Natomiast potrzebujemy wiedzy, kto, co powinien wykonać i to powinno się znaleźć w strategii albo planie działania na rzecz wdrażania gospodarki obiegu zamkniętego. Trzeba koniecznie postawić checkpointy, na których będziemy mogli sprawdzać, kto wywiązał się z danych obowiązków i kto wykonał swoje zadanie. To jest bardzo ważne, żebyśmy się zazębiali, wszyscy interesariusze i przemysł, i produkcja, i handel, i administracja, i system gospodarki odpadami, ale także i konsumenci – wskazuje Marcin Podgórski, dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami, Emisji i Pozwoleń Zintegrowanych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego w Warszawie.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Tego typu strategia będzie potrzebna ze względu na to, że unijna transformacja w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego przyspiesza. Komisja Europejska chce w 2026 roku przyjąć akt w tej sprawie. Celem jest, aby do 2030 roku 24 proc. surowców pochodziło z obiegu zamkniętego.
Źródło: Newseria
