Efekt samoczyszczący farby polega na tym, że w kontakcie z zanieczyszczeniem zawarty w niej dodatek fotokatalityczny rozkłada brud, tłuste zanieczyszczenia, a nawet niszczy patogeny chorobotwórcze. Dodatkowo farba, którą pomalowano ściany, może oczyszczać powietrze z lotnych zanieczyszczeń organicznych czy szkodliwych dla zdrowia tlenków azotu, które mogą powstać m.in. w wyniku spalania paliw.

– Obecność związków cynku w opracowanej strukturze kompozytu tworzy tak silną barierę biologiczną, że patogeny nie rozwijają się na powierzchni, a obecne na niej szczepy bakterii szpitalnych są w krótkim czasie niszczone. Badania zostały przeprowadzone m.in. na szczepach bakterii Gram-dodatnich (gronkowiec złocisty) oraz Gram-ujemnych (m.in. Escherichia coli) – mówi mgr inż. Izabela Malinowska, która opracowała tę nowatorską farbę.

Aby aktywować właściwości samoczyszczące wystarczy sztuczne oświetlenie. Co ciekawe, ochrona biologiczna będzie aktywna nawet przy wyłączonym świetle.

– Tymczasem większość produktów dostępnych obecnie na rynku opiera się na zawartości dwutlenku tytanu, który jest aktywny tylko pod wpływem promieniowania ultrafioletowego, a promieniowanie słoneczne i oświetlenie wewnętrzne tylko w niewielkim stopniu są w stanie aktywować te funkcjonalności – mówi prof. Anna Zielińska-Jurek, pod kierunkiem której pracowała Izabela Malinowska.

Co więcej, ze względu na właściwości magnetyczne farba może pełnić też rolę tablicy magnetycznej.

Jako dopełnienie farby opracowana została gładź szpachlowa.

– Jednoczesne pokrycie ściany gładzią i farbą stworzy ochronę biologiczną zabezpieczającą budynek przed rozwojem mikroorganizmów chorobotwórczych, chroniąc zdrowie domowników – zapewniają autorki wynalazku.

Nie tylko do ścian

Jak podkreśla prof. Anna Zielińska-Jurek, na rynku nie ma obecnie produktu, który będzie posiadał te trzy właściwości jednocześnie. Wynalazek może pomóc zwiększyć funkcjonalność powłok, zwłaszcza w budynkach użyteczności publicznej, takich jak: szpitale, przychodnie zdrowia, szkoły, sale konferencyjne, sale zabaw czy restauracje.

Farbę opracowaną na Politechnice Gdańskiej będzie można używać do różnych powierzchni – nie tylko ścian, ale i do drewna, metalu, tworzyw sztucznych, które można pokryć powłoką ochronno-dekoracyjną.

– Gdyby na przykład klamki czy przyciski w windzie zostały pokryte opracowaną farbą, wirusy nie rozprzestrzeniałyby się – mówi Izabela Malinowska. 

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Materiały

Rodzaje farb przemysłowych – czyli, kiedy, jak i dlaczego…

Chcąc wyróżnić, upiększyć, zabezpieczyć przed zniszczeniem lub wydłużyć żywotność produkowanych elementów, można nałożyć na nie farby przemysłowe. Przy tym niezwykle istotny jest wybór odpowiedniej farby przemysłowej albo – mówiąc dokładniej – odpowiedniego systemu lakierowego.

Inne

Innowacyjna technologia pozwoli wytwarzać farby o właściwościach antybakteryjnych

Innowacyjna technologia opracowana przez polskich naukowców pozwoli wytwarzać farby o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Połączenie nanotechnologii i polimerów może okazać się rewolucyjne, ponieważ w przeciwieństwie do znanych już technologii antybakteryjnych wykorzystujących nanocząsteczki srebra nie oddziałuje negatywnie na środowisko naturalne. Naukowcy Instytutu Fizyki PAN od kilku lat analizują możliwość zastosowania powłok antybakteryjnych w implantologii oraz pokrywania dużych powierzchni, na przykład ścian szpitalnych. To rozwiązanie może się sprawdzić także w komunikacji zbiorowej i innych miejscach użyteczności publicznej, ale i w poligrafii. Zostało już opatentowane, co otwiera drogę do jego komercjalizacji. 

Co więcej, farba jest bezpieczna dla środowiska.

– Zastosowany przez nas związek biologiczny należy do naturalnie występujących związków w środowisku i jest w pełni bezpieczny – mówi badaczka.

Na lata i na każdym etapie produkcji

Na Wydziale Chemicznym powstała gotowa farba (w tym przypadku w różnych odcieniach brązu). Pierwsze powłoki naniesiono w 2018 r. na najpopularniejszym materiale do wykończenia ścian, czyli płycie kartonowo-gipsowej i dotychczas nie zmieniły swoich właściwości.

– Ponadto sposób otrzymywania opracowanego kompozytu jest na tyle uniwersalną metodą, że może być dodawany na każdym etapie produkcji farby i nie zmienia właściwości pierwotnych farby i gładzi – zapewniają autorki.

Patent i pierwsze nagrody

Wynalazek uzyskał ochronę patentową. Za cykl trzech zgłoszeń patentowych dotyczących sposobu otrzymywania i zastosowania kompozytów trzyfunkcyjnych bio-foto-magnetycznych do wytwarzania powłok ochronnych i dekoracyjnych o właściwościach biobójczych, magnetycznych i samooczyszczających doktorantka została wyróżniona nagrodą specjalną Marszałka Województwa Świętokrzyskiego w konkursie Student Wynalazca. Kompozycja została także nagrodzona srebrnym medalem na Międzynarodowej Warszawskiej Wystawie Wynalazków. Doktorantka otrzymała ponadto nagrodę główną w konkursie EKOinnowator 2022 w kategorii doktorant innowator.

Źródło: Politechnika Gdańska