W technice kodów kreskowych do wykrywania ich czarno-białych linii wykorzystywane jest światło – skaner dekoduje linie, zamieniając je w tekst, i wysyła informacje do komputerowej bazy danych. Skanery muszą wykryć każdą linię kodu, aby dokładnie odczytać informacje. Technologia RFID natomiast wykorzystuje fale radiowe do przekazywania danych z tagów – zazwyczaj małych chipów – do czytnika. Każdy czujnik jest unikalny, a czytniki mogą skanować kilka z nich jednocześnie. Znaczniki RFID zawierają elementy pamięci, dzięki czemu pozwalają na przechowywanie znacznie większej ilości danych niż kody kreskowe. Tagi RFID mają też możliwość włączenia dodatkowych funkcji, takich jak monitorowanie temperatury, wilgotności czy ciśnienia przez wszczepione obwody. Funkcje takie nie są dostępne w kodach kreskowych, a przechowywane informacje są dużo mniej trwałe.

Pomimo wielu zalet technologii RFID ma ona jednak też pewne wady, które powodują, że kody paskowe wciąż istnieją i są dużo bardziej popularne. Jedną z nich jest fakt, że RFID działa jak sieć bezprzewodowa, więc w systemie mogą wystąpić obszary o słabych sygnałach. Takie miejsca często są przyczyną utrudnień w funkcjonowaniu systemu śledzenia.

Fenomen kodów kreskowych

Kody kreskowe są widoczne na każdym kroku, ponieważ pełnią funkcję identyfikacji produktów i towarów w punktach handlowych, gdzie przede wszystkim służą do odczytywania cen przy kasie. Pionowe paski są jednak wykorzystywane nie tyko w handlu, ale też w innych obszarach zarządzania towarami, np. W identyfikacji przesyłek pocztowych, kontrolowaniu biletów w środkach transportu czy rozpoznawaniu materiałów w medycynie. Niewątpliwie umożliwiają bezproblemową i sprawną organizację wszystkich procesów w przemyśle i handlu. Dzięki kodom kreskowym możliwość wystąpienia ewentualnych błędów i pomyłek znacząco się zmniejsza, a efektywność przedsiębiorstwa wyraźnie wzrasta.

Programy druku kodów kreskowych oraz systemy pozwalające na weryfikację i ocenę parametrów każdego kodu, zgodnie z wymaganymi normami, opracowała np. firma HDF Polska. Zostały one wyposażone w dodatkową funkcję ponownego zadrukowania etykiety, w przypadku gdy zostało wydrukowana niepoprawnie. Program przeznaczony jest głównie do druku wysokonakładowego – umożliwia wytworzenie 2000 etykiet na minutę, dlatego przeznaczony jest głównie dla firm będących dostawcami produktów do sieci handlowych i za granicę.

RFID – nowy potencjał?

Jeśli porównać wymienione dwie metody kodowania towarów, to technologia RFID charakteryzuje się jednak dużo większą pewnością i niezawodnością. Kompleksową ofertę rozwiązań do identyfikacji produktów ma np. firma Balluff, która proponuje przemysłowe systemy RFID. Pomagają one poradzić sobie z obiegiem informacji w nowoczesnym przedsiębiorstwie. Tagi RFID pozwalają na skuteczne śledzenie obiektów, zapewniając swobodny dostęp do wszystkich danych. Rozbudowana oferta pozwala na wybór produktów do niskich, wysokich i ultrawysokich częstotliwości. Ciekawym rozwiązaniem zaproponowanym przez Balluff jest procesor, który umożliwia współpracę wymienionych standardów.

Również w ofercie firmy Omron znajduje się pełna gama systemów RFID, które dają możliwość bezprzewodowego odczytywania zapisanej informacji. Propozycje produktów są różne: od identyfikatorów, które działają na odległości do kilkunastu metrów, po aktywne tagi RFID z indywidualnym zasilaniem pozwalające na odczyt nawet z kilkuset metrów. Dodatkowy atut systemów RFID to możliwość odczytywania nawet setek tagów na sekundę. Dzięki temu To są one dużo bardziej produktywne niż zwykłe etykiety z pionowymi paskami.

Skanowanie wielu elementów

System RFID charakteryzuje się zdolnością skanowania wielu elementów jednocześnie, jednak nie zawsze jest to zaleta. W dużych magazynach czytnik RFID może skanować wszystkie znaczniki w jego zasięgu, co nie sprawdza się np. wtedy, gdy trzeba skanować tylko przedmioty z określonej przesyłki lub w określonej lokalizacji. Z pewnością posiadanie skanera RFID jest bardzo pomocne w sytuacji, gdy istnieje potrzeba zeskanowania wielu kodów naraz, jednak takie rozwiązanie może też spowodować utratę dokładności.

Aby efektywnie korzystać z RFID w środowisku magazynowym, konieczne jest użycie bloków RFID w celu utworzenia barier między czytnikami, aby te same elementy nie były skanowane wiele razy. W niektórych przypadkach blok może być umieszczony pomiędzy drzwiami w pomieszczeniu, aby mieć pewność, że skanowane są tylko przedmioty z konkretnego wejścia. Chociaż kodowanie kreskowe nie może skanować wielu elementów jednocześnie, to oferuje ono większą dokładność i niezawodność w porównaniu z RFID. Skaner kodów kreskowych rejestruje każdy kod kreskowy osobno, nie istnieje więc obawa o przypadkowe zeskanowanie większej liczby elementów.

Istotną różnicą między RFID i kodami kreskowymi jest również to, że te ostatnie mogą odczytywać informacje niezależnie od substancji, której one dotyczą, podczas gdy identyfikatory RFID nie odczytują znaczników prawidłowo, jeśli towary znajdują się na różnego rodzaju metalach lub cieczach. Ponadto fale radiowe emitowane z tagów RFID mogą nie być tak dokładne jak bezpośrednie skanowanie każdego kodu kreskowego.

Wysoka cena

Choć technologia RFID zapewnia automatyczne powstawanie dokumentów i pomaga w komplementacji zamówień, nierzadko firmy nie decydują się na nią ze względu na wysoką cenę początkową wdrożenia systemu. Dane z ostatnich lat pokazują, że cena kodów kreskowych systematycznie maleje, można się jednak spodziewać, że także koszt tagów RFID spadnie i ta nowsza technologia będzie wypierać pionowe paski. Ponieważ jednak kody kreskowe oferują funkcje w pełni wystarczające dla wielu dziedzin przemysłu, możliwe, że wiele przedsiębiorstw pozostanie przy tej tradycyjnej metodzie.

Oferta rynku jest bardzo różnorodna. Decyzja wyborze rozwiązania zależy od rodzaju procesów prowadzonych w firmie (transport, magazynowanie, produkcja czy sprzedaż). Z pewnością technologia identyfikacji odpowiada za usprawnienie funkcjonowania przedsiębiorstwa, a tym samym wpływa na wydajność i poprawia jego pozycję konkurencyjną.

Kody kreskowe i tagi RFID to dwa podstawowe sposoby śledzenia produktów i zarządzania zapasami. W przypadku kodów kreskowych firmy mogą liczyć na przystępną cenę, wydajną logistykę oraz zwiększenie prywatności i bezpieczeństwa. Z kolei technologia RFID jest dużo bardziej innowacyjna i oferuje szereg dodatkowych funkcji, niedostępnych dla tradycyjnego odczytu pasków.

Rafał Biegała, kierownik produktu w firmie Sick:

Pomijając oczywiste różnice wynikające ze sposobu działania obu technologii, przy porównaniu kodów kreskowych i RFID należy uwzględniać wymogi stawiane przez konkretną aplikację. Często istotnym parametrem jest wytrzymałość na szczególnie trudne warunki środowiskowe i choć możliwy jest wydruk kodów na specjalnie wzmacnianych etykietach, to jednak znaczną przewagę na tym polu zdobywa technologia RFID – tagi mogą być przystosowane do wysokich temperatur, udarów mechanicznych, wilgoci itp.

Zdecydowaną przewagą RFID jest również zdolność przechowywania dużych ilości danych. Kody kreskowe z reguły są ograniczane przez zdefiniowane standardy kodowania lub powierzchnię zadruku, a RFID nie dość, że umożliwia zapis zdecydowanie większych pakietów danych, to dodatkowo pozwala na ich swobodne nadpisywanie, kasowanie i ponowny zapis.

Nie można jednak zapominać o kwestii kosztów, która z reguły decyduje o wyborze technologii. Obecnie tagi RFID są wciąż zdecydowanie droższe od wydruku kodów kreskowych, najczęściej więc stosowane są w procesach, w których pracują w obiegu zamkniętym, bądź tam, gdzie koszt samego taga jest znikomą częścią wartości produktu.

Rafał Biegała, kierownik produktu w firmie Sick