Wytrzymałość oznakowania w przemyśle

Wytrzymałość oznakowania w przemyśle edding

Ekstremalne temperatury, chemikalia, ścieranie mechaniczne, wilgoć i promieniowanie UV – to wybrane czynniki, które mogą wpływać na trwałość oznakowania. Wybór niewłaściwej metody znakowania może prowadzić do utraty identyfikowalności produktu, a także do zagrożenia bezpieczeństwa pracowników.

Wybrana metoda znakowania w środowisku przemysłowym musi uwzględniać liczne uwarunkowania. Oznakowane elementy mogą być narażone na działanie skrajnych temperatur, co może prowadzić do zmniejszenia widoczności oznaczenia, a nawet jego całkowitego zaniku. Narzędzie do znakowania musi być dobrane również pod kątem stosowanych rozpuszczalników, a także być odporne na inne warunki atmosferyczne (np. deszcz i wilgoć), ścieranie czy działanie korozji.

Powiązane firmy

MalowanieLinii.pl Sp. z o.o.

– Dobór odpowiedniego narzędzia gwarantuje, że oznaczenie pozostanie trwałe i czytelne przez cały wymagany czas – nawet mimo niekorzystnych warunków środowiskowych, a także podczas takich procesów jak szlifowanie, cięcie czy spawanie stali – wyjaśnia Seweryn Dziwir, Marketing Manager w firmie edding.

edding

Markery przemysłowe

Podstawą ręcznego znakowania w przemyśle są markery olejowe. Charakteryzują się one doskonałym kryciem na materiałach ciemnych i transparentnych. – Tusze olejowe są najlepszym wyborem tam, gdzie wymagana jest wysoka odporność na temperaturę (300, 400 czy nawet 1000°C) lub działanie rozpuszczalników – wyjaśnia Seweryn Dziwir.

Alternatywą są tusze na bazie alkoholu, które oferują bardzo szybkie wysychanie. – W sytuacjach, gdzie oznaczenie musi wyschnąć w ciągu kilku sekund, w pierwszej kolejności testowane powinny być markery permanentne – dodaje Dziwir.  – Tusze wodne sprawdzają się natomiast w zamkniętych pomieszczeniach, w których istotna jest niska emisja lotnych związków organicznych.

Marker przeznaczony do profesjonalnego środowiska musi być również wytrzymały. – Dlatego często stosujemy obudowy wykonane z aluminium. Zapewniają one większą odporność na uszkodzenia mechaniczne – nawet w przypadku zgniecenia, uderzenia czy najechania wózkiem widłowym – tłumaczy Dziwir.

W przypadku powierzchni chropowatych i mocno porowatych znakowanie markerem może być utrudnione – stosuje się więc markery w paście. – Wysuwana końcówka markera edding 950, przypominająca szminkę, nanosi grubą warstwę pigmentu, którą można dowolnie formować. Dzięki temu możliwe jest trwałe znakowanie nawet na zardzewiałych powierzchniach, drewnie czy kamieniu – opisuje ekspert edding.

Istotna jest również niskokorozyjność markerów. – Markery mogą zawierać halogeny lub siarkę, które zwiększają ryzyko korozji na stali nierdzewnej. Nasze markery niskokorozyjne mają niską zawartość chloru i innych halogenów czy siarki, dzięki czemu ryzyko zmiany struktury powierzchni jest ograniczone i oznaczona powierzchnia detalu pozostanie nienaruszona – zapewnia Dziwir.

Drukarki przemysłowe

Przemysłowe drukarki atramentowe dzielą się na systemy ciągłego strumienia (CIJ) i drop-on-demand (DOD). Technologia CIJ, dominująca w liniach produkcyjnych o dużej szybkości, generuje ciągły strumień kropel atramentu ładowanych elektrostatycznie i odchylanych do tworzenia znaków. Tusze pigmentowe wykazują doskonałą odporność na warunki atmosferyczne i promieniowanie UV. Specjalistyczne formulacje są odporne na temperatury kriogeniczne lub wysokie (powyżej 1000°C).

Systemy DOD z głowicami piezoelektrycznymi lub termicznymi oferują wyższą rozdzielczość kosztem niższej szybkości. Znajdują zastosowanie w znakowaniu opakowań, etykiet czy elementów elektronicznych, gdzie wymagana jest precyzja i możliwość druku pełnokolorowego.

Znakowanie laserowe

Znakowanie laserowe nie nanosi substancji na powierzchnię, lecz zmienia strukturę materiału poprzez ablację, wyżarzanie, spienianie lub zmianę koloru. To odróżnia je od metod addytywnych, zapewniając niezrównaną trwałość.

Lasery CO2 skutecznie znakują takie materiały jak szkło, folia, tworzywa sztuczne i ceramika. Lasery światłowodowe doskonale sprawdzają się na metalach i twardych tworzywach sztucznych. Z kolei lasery UV umożliwiają precyzyjne znakowanie materiałów podatnych na uszkodzenie – elektroniki, cienkich folii i materiałów medycznych.

Trwałość znakowania laserowego determinuje jego głębokość. Powierzchniowe wyżarzanie zapewnia doskonały kontrast przy minimalnej ingerencji w strukturę, ale jest podatne na ścieranie. Głębokie grawerowanie (50–500 μm) zapewnia natomiast trwałość porównywalną z samym materiałem bazowym.

Systemy znakowania laserowego są naturalnie droższe od atramentowych. Do tego wymagane jest specjalistyczne oprzyrządowanie zabezpieczające przed promieniowaniem oraz systemy wyciągowe usuwające dymy i pyły powstające podczas znakowania. Ponadto niektóre materiały (PVC, materiały zawierające chlor) wydzielają podczas znakowania toksyczne opary, co ogranicza zastosowanie tej technologii.

Znakowanie poziome

Oznakowanie poziome na podłożach przemysłowych musi spełniać liczne wymagania. Przede wszystkim musi mieć odpowiednią klasę odporności na ścieranie i przyczepności do podłoża. Powinno wykazywać się odpornością chemiczną na wszelkiego rodzaju substancje, jakie występują w danym zakładzie. Powinny być też odporne na wysokie i niskie temperatury oraz antypoślizgowe.

– Do trwałego i odpornego na ścieranie oznakowania posadzek używamy najczęściej specjalistycznych farb do betonu na bazie żywic epoksydowych. Farby te zawierają twarde pigmenty i utwardzacze, które zwiększają ich wytrzymałość. Żywice epoksydowe tworzą twardą, gładką powłokę, która jest wyjątkowo odporna na ruch wózków widłowych i chemikalia – mówi Dawid Pacholec, kierownik ds. kluczowych klientów w firmie MalowanieLinii.pl. – Alternatywą mogą być dwuskładnikowe farby poliuretanowe, które są bardziej elastyczne w porównaniu z farbami epoksydowymi, co jest kluczowe przy oznakowaniu posadzek, np. na stropach o dużej strzałce ugięcia. Dobór odpowiedniej farby do panujących warunków w zakładzie czy magazynie jest kluczowy dla trwałości oznakowania.

Inną opcją są również taśmy znakujące z podkładem z poliestru lub PVC. Wysokiej jakości produkty wytrzymują kilka lat eksploatacji. Ważne jest jednak przygotowanie podłoża – musi być czyste, suche i odpylone dla zapewnienia pełnej przyczepności kleju akrylowego.

– Wysoka wilgotność, niska temperatura, duża obecność smarów i olejów oraz piaszczysta lub pylista powierzchnia to najmniej korzystne warunki do znakowania posadzek. Warunki te mogą znacząco obniżyć trwałość i przyczepność znaków – tłumaczy Dawid Pacholec. – W takich sytuacjach, aby oznakowanie było trwałe, przed malowaniem konieczne są dodatkowe prace związane z przygotowanie podłoża: odtłuszczanie, szlifowanie, a w skrajnych warunkach śrutowanie posadzki. Innym rozwiązaniem jest zastosowanie  specjalnych gruntów epoksydowych (np. na bazie wodnej dyspersji), które można stosować nawet na zawilgocone podłoże np. na kilkudniowym betonie.

Skuteczne znakowanie przemysłowe wymaga przede wszystkim uwzględnienia warunków, w jakich dany przedmiot, maszyna czy obiekt będą eksploatowane. Nie istnieje jedna uniwersalna metoda – każda technologia ma swoje obszary optymalnego zastosowania. W każdej jednak sytuacji inwestycja w wysokiej jakości materiały i profesjonalną aplikację zwraca się poprzez przedłużoną żywotność oznaczeń i eliminację kosztów związanych z ich odnową.

Tagi artykułu

MM Magazyn Przemysłowy 10/2025

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę