Prace badawczo-rozwojowe powinny być ważnym elementem prowadzonej działalności gospodarczej, zwłaszcza jeśli przedsiębiorstwo poważnie myśli o rozwoju i ekspansji na nowe rynki. Wprawdzie w przypadku polskich przedsiębiorstw nakłady na działalność B+R nie osiągają takich poziomów, jak w najbardziej rozwiniętych gospodarkach, jednak również i w naszym kraju widać stopniowy wzrost znaczenia tego typu działalności.

Jak wynika z najnowszych danych GUS, nakłady krajowe brutto na działalność B+R (GERD) w 2020 r. wyniosły 32,4 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do 2019 r. o 7,0%. Wskaźnik intensywności prac B+R, stanowiący udział nakładów wewnętrznych na działalność B+R w PKB, wyniósł 1,39% (w 2019 r. było to 1,32%). Wartość nakładów krajowych brutto na działalność B+R przypadająca na 1 mieszkańca wyniosła 845 zł i była o 7,1% większa niż przed rokiem. Liczba podmiotów w działalności B+R wzrosła o 8,8%.

Nakłady wewnętrzne na działalność B+R

W 2020 r. w strukturze nakładów wewnętrznych na prace B+R według rodzajów kosztów, podobnie jak w latach ubiegłych, dominowały nakłady bieżące. Stanowiły one 84,2% wszystkich nakładów poniesionych na realizację badań naukowych i prac rozwojowych.

Sektor przedsiębiorstw charakteryzował się najwyższymi nakładami wewnętrznymi na działalność badawczą i rozwojową. Podmioty z tego sektora przeznaczyły na realizację badań naukowych i prac rozwojowych 20,4 mld zł (o 7,0% więcej niż w 2019 r.). Udział tych nakładów w nakładach krajowych brutto na działalność B+R, tak jak przed rokiem, wyniósł 62,8%. Udziały pozostałych sektorów w tych nakładach wyniosły w 2020 r.: szkolnictwa wyższego – 35,0%, rządowego – 2,0% oraz prywatnych instytucji niekomercyjnych – 0,2% (wobec odpowiednio 35,6%, 1,3% oraz 0,3% w 2019 r.).

W 2020 r. wśród sektorów finansujących działalność badawczą i rozwojową, podobnie jak w latach ubiegłych, dominowały sektor przedsiębiorstw oraz sektor rządowy, których środki stanowiły odpowiednio 50,6% oraz 39,0% wszystkich nakładów wewnętrznych na działalność B+R (wobec 50,7% oraz 38,8% w 2019 r.).

W 2020 r. liczebność personelu zaangażowana w prace B+R wyniosła 283,4 tys. osób i była o 4,6% wyższa niż w roku poprzednim. Rzeczywiste zaangażowanie personelu w badania naukowe i prace rozwojowe wyrażone w ekwiwalentach pełnego czasu pracy wyniosło 173,4 tys. EPC i wzrosło w skali roku o 5,7%. Wśród osób zaangażowanych w działalność B+R nadal dominował personel wewnętrzny, który w 2020 r. stanowił 79,8% personelu B+R wyrażonego w osobach oraz 82,8% – w EPC (w 2019 r. udziały te wyniosły odpowiednio 79,3% i 83,3%).

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Rynek

Działalność badawczo-rozwojowa polskich przedsiębiorstw

W 2019 r. nakłady krajowe brutto na działalność badawczo-rozwojową (GERD) wyniosły 30,3 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do poprzedniego roku o 18,1%. Wskaźnik intensywności prac B+R (GERD do PKB) osiągnął poziom 1,32% (w 2018 r. – 1,21%). Wartość nakładów wewnętrznych na działalność B+R przypadająca na 1 mieszkańca wyniosła 789 zł i była większa niż przed rokiem o 18,2%. Wzrosła też, o 1,4%, liczba podmiotów w działalności B+R.

Podobnie jak w ubiegłych latach, w strukturze osób zaangażowanych w działalność B+R według realizowanej funkcji dominowali badacze, którzy stanowili odpowiednio 70,0% i 66,7% personelu wewnętrznego i zewnętrznego B+R. W ekwiwalentach pełnego czasu pracy udział badaczy wyniósł 72,6% wśród pracujących w działalności B+R oraz 68,3% – w grupie współpracowników zewnętrznych (wobec 73,1% i 76,3% w 2019 r.).

W 2020 r. najwyższymi udziałami w strukturze personelu wewnętrznego B+R według sektorów wykonawczych charakteryzowały się sektor przedsiębiorstw oraz sektor szkolnictwa wyższego. Osoby pracujące w tych sektorach stanowiły odpowiednio 52,0% i 44,9% ogólnej liczby personelu wewnętrznego zaangażowanego w realizację badań naukowych i prac rozwojowych. W sektorze przedsiębiorstw liczba osób z personelu wewnętrznego wzrosła w skali roku o 9,2%, natomiast w sektorze szkolnictwa wyższego – o 0,8%.

Źródło: GUS